W świetle aktualnego brzmienia art. 97 § 1¹ Kodeksu pracy, jeżeli pracownik pozostaje w zatrudnieniu u tego samego pracodawcy na podstawie umowy o pracę na okres próbny, na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy, pracodawca jest obowiązany wydać mu świadectwo pracy obejmujące zakończone okresy zatrudnienia na podstawie takich umów zawartych w okresie 24 miesięcy, poczynając od zawarcia pierwszej z nich. Jak należy ten przepis zastosować do stanu faktycznego, w którym po zatrudnieniu pracownika na podstawie umowy o pracę na czas określony trwający np. 12 miesięcy, zawieramy z pracownikiem umowę o pracę na czas nieokreślony?

Po pierwsze, z brzmienia powyższego przepisu wynika, że przy zatrudnieniu terminowym, odmiennie niż to było dotychczas, warunkiem niewydawania pracownikowi świadectwa pracy w związku z ustaniem stosunku pracy opartego na terminowej umowie o pracę, nie jest już zawarcie bezpośrednio po jej rozwiązaniu kolejnej umowy o pracę. Zatem w świetle nowej regulacji mogą wystąpić przerwy pomiędzy terminowymi umowami o pracę, które nie spowodują powstania obowiązku wydania pracownikowi świadectwa pracy. I taki był chyba zasadniczy cel wprowadzenia w życie nowelizacji przepisów Kodeksu pracy dotyczących zasad wydawania świadectw pracy.

Z drugiej strony w przykładzie przedstawionym powyżej w sposób dość sztuczny i niezrozumiały, żeby nie rzec zbyteczny, powstaje obowiązek wydania świadectwa pracy potwierdzającego 12-miesięczne zatrudnienie wynikające z umowy o pracę na czas określony. Obowiązek ten powstanie bowiem w trakcie kontynuowania przez pracownika zatrudnienia, ale już na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Podobny pogląd wyraziło zarówno Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (Opinia Departamentu Prawa Pracy i Polityki Społecznej z 6 kwietnia 2011 r. w sprawie wystawiania świadectw pracy po zmianach kodeksu pracy), jak Państwowa Inspekcja Pracy, akcentując jednak, że w przypadku gdy przed upływem 24 miesięcy od momentu zawarcia pierwszej z terminowych umów o pracę pracodawca zawrze z pracownikiem umowę na czas nieokreślony „nie ma przeszkód prawnych, aby pracodawca, w związku z zakończeniem zatrudniania pracownika na podstawie terminowych umów o pracę, wcześniej wydał mu „zbiorcze świadectwo pracy" obejmujące okres (okresy) zatrudnienia na podstawie takiej umowy (takich umów)”.

Odnosząc stanowisko zaprezentowanie na przykład przez MPiPS do kwestii podniesionej w pytaniu należy więc podkreślić, że dopuszczalne jest wcześniejsze (tj. przed upływem okresu 24 miesięcy) wydanie pracownikowi świadectwa pracy, który po zatrudnieniu terminowym rozpoczyna zatrudnienie oparte na umowie o pracę na czas nieokreślony, nawet jeżeli pracownik nie wystąpi z wnioskiem o wydanie świadectwa pracy.

Praktyczna realizacja poglądu przedstawionego powyżej dla osób zajmujących się wydawaniem świadectw pracy może być trudna do zaakceptowania. Dodatkowo, trudno znaleźć jakiekolwiek racjonalne uzasadnienie dla wydawania świadectw pracy potwierdzających zatrudnienie terminowe, w sytuacji gdy po definitywnym ustaniu zatrudnienia opartego na umowie na czas nieokreślony pracownik mógłby otrzymać jedno, kompletne świadectwo pracy. Jeśli natomiast zaistniałaby wcześniej okoliczność powodujące powstanie po stronie pracownika interesu we wcześniejszym otrzymaniu świadectwa pracy potwierdzającego zatrudnienie terminowe, zawsze mógłby się zwrócić do pracodawcy z takim żądaniem, a pracodawca musiałby uczynić mu zadość.

Zobacz szkolenia:

• Przegląd wydarzeń kadrowych 2012