
Z treści powyższego przepisu wynika, że obowiązek zwrotu świadczenia obciąża ubezpieczonego, tylko gdy jest on świadomy braku uprawnień do świadczenia, a świadomość ta wynika z pouczenia organu rentowego. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 marca 2012 r. (I UK 331/11) wyjaśnił jak należy rozumieć prawidłowe pouczenie. Otóż pouczenie powinno wyraźnie, konkretnie i wyczerpująco wskazywać okoliczności mające wpływ na pobieranie świadczeń oraz jasno wskazywać okoliczności powodujące pobranie nienależnego świadczenia w sposób zrozumiały dla osoby, do której jest skierowane. Pouczenie nie może być abstrakcyjne, niekonkretne, a w szczególności nie może odnosić się do wszystkich hipotetycznych okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń.
Pouczenie zamieszczane standardowo w decyzjach organu rentowego, które dotyczy wszystkich możliwych sytuacji, powinno być zindywidualizowane przez wyjaśnienie odpowiednich przepisów, może polegać na przytoczeniu przepisów określających te okoliczności, ale musi być na tyle zrozumiałe, aby ubezpieczony mógł je odnieść do własnej sytuacji. Ponadto Sąd wskazał, że brak odpowiedniego pouczenia powoduje, że świadczenia, choć były wypłacane w nieprawidłowej, zawyżonej kwocie, nie stanowią świadczeń nienależne pobranych, do których zwrotu osoba, która je pobrała, obowiązana jest na podstawie art. 138 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

