Z uzasadnienia projektu….

W projekcie (z 27.03.2015r.) ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw czytamy, iż „proponując poszczególne rozwiązania, starano się ukształtować je w sposób jak najbardziej elastyczny, umożliwiający rodzicom wybór takiej formuły korzystania z uprawnień związanych z rodzicielstwem, która najpełniej odpowiada ich decyzjom życiowym dotyczącym aktywności zawodowej i obowiązków rodzinnych. Jednocześnie, w celu zminimalizowania ewentualnego, negatywnego wpływu korzystania z tych uprawnień na zapewnienie właściwej organizacji pracy, kładąc nacisk na elastyczność rozwiązań, wprowadzono również instrumenty pozwalające pracodawcom na odpowiednie zaplanowanie pracy podczas nieobecności pracownika. Mając na względzie powyższe, należy uznać, że niniejszy projekt zawiera rozwiązania uwzględniające zarówno interesy pracowników, jak i pracodawców”.

Nowe definicje w kodeksie pracy

Z dniem 02.01.2016r. zostają wprowadzone do przepisów prawa pracy całkiem nowe – w powiązaniu z uprawnieniami pracowniczymi i samym kodeksem pracy - definicje:

• ubezpieczona-mata dziecka – matka dziecka niebędąca pracownicą, objęta ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa, określonym w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych,
• ubezpieczony-ojciec dziecka – ojciec dziecka niebędący pracownikiem, objęty ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa, określonym w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych
• pracownik-inny członek najbliższej rodziny – będący pracownikiem, inny niż pracownik-ojciec wychowujący dziecko, członek najbliższej rodziny, o którym mowa w art. 29 ust. 5 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
• ubezpieczony-inny członek najbliższej rodziny – niebędący pracownikiem, inny niż ubezpieczony-ojciec dziecka, ubezpieczony członek najbliższej rodziny, o którym mowa w art. 29 ust. 5 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Rodzicielstwo to nie tylko absencja

W związku z pojawieniem się nowych definicji w kodeksie pracy musimy w sposób absolutnie odmienny postrzegać obszar urlopów rodzicielskich. Przeglądając przepisy Działu VIII kodeksu pracy zauważymy bowiem, iż zarówno forma, jak i osoby, które mogą skorzystać z uprawnień, różnią się od obecnych rozwiązań. Już nie możemy mówić jedynie o pracującym rodzicu. Nie należy także tego okresu traktować wyłącznie jako czasu usprawiedliwionej nieobecności w pracy.

Jak wynika bowiem z art. 180 § 14 kodeksu pracy w brzmieniu obowiązującym od 02.01.2016 r., łączny wymiar urlopu macierzyńskiego oraz urlopu macierzyńskiego i okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi tego urlopu nie może przekroczyć wymiaru urlopu macierzyńskiego.

Podobnie w przypadku urlopu rodzicielskiego – w świetle nowego art. 182^1a § 4 kodeksu pracy w okresie pobierania przez jednego z rodziców dziecka zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego drugi rodzic może korzystać z urlopu rodzicielskiego. W takim przypadku łączny wymiar urlopu rodzicielskiego i okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego nie może przekraczać wymiaru (co do zasady) 32 lub 34 tygodni.