Przepisy obowiązujące przed 1 stycznia 2017 r.

§ 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania (Dz. U. z 1996 r., nr 60, poz. 282 z późn. zm.) stanowił, iż w przypadku wygaśnięcia stosunku pracy z powodu śmierci pracownika, tj. na podstawie art. 63¹ § 1 k.p., pracodawca obowiązany jest sporządzić świadectwo pracy, a następnie włączyć je do akt osobowych zmarłego pracownika. Z wnioskiem o wydanie rzeczonego świadectwa pracy mógł wystąpić członek rodziny zmarłego pracownika, a także inna osoba będąca spadkobiercą tego pracownika.

Dotychczasowe przepisy nie do końca precyzyjnie określały podmioty uprawnione do wystąpienia z wnioskiem o wydanie świadectwa pracy po śmierci pracownika. Co prawda, krąg spadkobierców można określić na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego. Jednakże pojęcie rodziny nie zostało sprecyzowane przez przepisy prawa. Odwoływano się zatem do różnych kryteriów wyróżnienia rodziny. Jak wyjaśnił bowiem Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13 kwietnia 2005 r., „definiując pojęcie "rodziny" można - jak trafnie wskazuje się w piśmiennictwie - użyć następujących kryteriów: pokrewieństwo, małżeństwo, przysposobienie, powinowactwo, rodzina zastępcza i pozostawanie we wspólnym gospodarstwie domowym. Można zatem zaaprobować definicję rodziny jako najmniejszej grupy społecznej, powiązanej poczuciem bliskości i wspólności, osobistej i gospodarczej, wynikającej nie tylko z pokrewieństwa.” (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 kwietnia 2005 r., sygn. akt IV CK 648/04).

Przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2017 r.

Zgodnie z treścią § 5 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectw pracy (Dz. U. z 2016 r., nr 2292 ), zwanego dalej nowym rozporządzeniem, w razie wygaśnięcia stosunku pracy z powodu śmierci pracownika, pracodawca sporządza świadectwo pracy i włącza je do akt osobowych zmarłego pracownika. Na wniosek małżonka lub innej osoby uprawnionej do ubiegania się o rentę rodzinną w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a w razie braku takich osób innej osoby będącej spadkobiercą tego pracownika, złożony w postaci papierowej lub elektronicznej, pracodawca wydaje świadectwo pracy w ciągu 7 dni od dnia złożenia wniosku.

Istotne novum stanowi zmiana kręgu podmiotów uprawnionych do wystąpienia z wnioskiem o wydanie świadectwa pracy. Z cytowanego przepisu jednoznacznie wynika, iż uprawnienie to przede wszystkim przysługuje małżonkowi oraz  innym osobom uprawnionym do ubiegania się o rentę rodzinną w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z art. 67 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 887 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą,  do renty rodzinnej uprawnieni są następujący członkowie rodziny:

1. dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione;
2. przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, z wyłączeniem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka;
3. małżonek (wdowa i wdowiec);
4. rodzice.

W celu uzyskania renty rodzinnej osoby te winny spełniać warunki określone w art. 68 – 71 ustawy.

Dopiero w przypadku braku małżonka lub innych osób uprawnianych do renty rodzinnej, z wnioskiem o wydanie świadectwa pracy mogą wystąpić spadkobiercy zmarłego pracownika.

Należy zauważyć, iż krąg osób uprawnionych do wystąpienia z wnioskiem o wydanie świadectwa pracy po śmierci pracownika wzorowany jest na kręgu osób, na które przechodzą prawa majątkowe w związku ze śmiercią pracownika (art. 63¹ § 2 k.p.).

Kolejną nowością jest określenie przez ustawodawcę postaci wniosku o wydanie świadectwa pracy oraz terminu, w jakim pracodawca powinien uczynić zadość żądaniu wniosku. Z przepis § 5 nowego rozporządzenia wynika bowiem, iż wniosek powinien być złożony w postaci papierowej lub elektronicznej, zaś pracodawca zobowiązany jest wydać świadectwo pracy w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku. Dotychczas kwestie te nie były uregulowane.

Radca Prawny

Dominika Zarzycka-Dudek

dzarzycka.dudek@pckp.pl

 

Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta

ekspert@pckp.pl