Urlop okolicznościowy przysługuje pracownikowi w razie wystąpienia szczególnych wydarzeń w jego życiu lub w życiu bliskich mu osób. Celem ustawodawcy było umożliwienie pracownikowi wzięcia udziału w uroczystościach bądź dopełnienia wszelkich formalności z nimi związanych. § 15 rozporządzenia wprost wskazuje sytuacje, w których pracownik może wystąpić z wnioskiem o udzielenie mu takiego urlopu. Przepis stanowi, iż pracodawca jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika na czas obejmujący:

1. 2 dni - w razie ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka albo zgonu i pogrzebu małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy;
2. 1 dzień - w razie ślubu dziecka pracownika albo zgonu i pogrzebu jego siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką.

Warunkiem udzielenia pracownikowi urlopu okolicznościowego jest wystąpienie przez niego z wnioskiem do pracodawcy o jego udzielenie. Na żądanie pracodawcy pracownik powinien przedstawić dokument potwierdzający wystąpienie szczególnego zdarzenia uzasadniającego skorzystanie z tego szczególnego zwolnienia (np. akt stanu cywilnego). Co ważne, nie ma konieczności wykorzystania urlopu okolicznościowego w dniu wystąpienia zdarzenia, a w przypadku, gdy rozporządzenie przyznaje pracownikowi uprawnienie do dwóch dni wolnych – wykorzystania ich łącznie. Istotne jest, aby te dni były wykorzystane w związku z zaistniałym zdarzeniem, np. na dopełnienie formalności w związku z narodzinami dziecka, czy śmiercią bliskiej osoby.