Udzielenie urlopu bezpłatnego oraz czas jego trwania według kodeksu pracy…

W świetle art. 174 § 1 kodeksu pracy na wniosek pracownika pracodawca może udzielić mu urlopu bezpłatnego. Okresu urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. O udzieleniu urlopu lub też odmowie decyduje pracodawca. Wniosek pracownika powinien być złożony na piśmie.

Aktualnie obowiązujące przepisy nie limitują czasu trwania urlopu bezpłatnego. Dlatego też pracownik we wniosku powinien wskazać planowany czas trwania urlopu bezpłatnego i na ten okres urlop może być udzielony. Pracodawca nie może wykraczać poza ramy czasowe wniosku. Wydaje się także, iż udzielenie urlopu bezpłatnego na czas nieokreślony bez dopuszczenia wcześniejszego zakończenia tego urlopu może być uznane za nieważne.

Wymiar urlopu wypoczynkowego

W świetle art. 154 kodeksu pracy, roczny wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy jest uzależniony od tzw. stażu pracy i wynosi odpowiednio – 20 dni (jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat) oraz 26 dni (jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat).

Wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika, biorąc za podstawę ogólny wymiar urlopu.

Zgodnie z art. 19 ustawy o zatrudnianiu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych osobie zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych
w roku kalendarzowym.

Wpływ urlopu bezpłatnego na wymiar urlopu wypoczynkowego

W świetle art. 155² § 1 pkt 1 kodeksu pracy urlop wypoczynkowy pracownika powracającego do pracy u dotychczasowego pracodawcy po trwającym co najmniej 1 miesiąc urlopie bezpłatnym ulega proporcjonalnemu obniżeniu.

Jeżeli okresy urlopu bezpłatnego obejmują części miesięcy kalendarzowych, przy proporcjonalnym obniżeniu wymiaru urlopu wypoczynkowego, zgodnie z art. 155² § 2 Kodeksu pracy, za miesiąc uważa się łącznie 30 dni. Stanowi o tym § 2 rozporządzenia MPiPS z dnia 08.01.1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop.

Jeżeli okres urlopu bezpłatnego przypada po nabyciu przez pracownika prawa do urlopu w danym roku kalendarzowym, wymiar urlopu pracownika powracającego do pracy w ciągu tego samego roku kalendarzowego ulega proporcjonalnemu obniżeniu, chyba że przed rozpoczęciem tego okresu pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze.

Praktycznie…

Podsumowując należy zwrócić uwagę na kilka niezwykle istotnych kwestii. Po pierwsze, z proporcjonalnym obniżeniem urlopu wypoczynkowego mamy do czynienia tylko w przypadku urlopu bezpłatnego trwającego co najmniej
1 miesiąc. Każda krótsza absencja z tego tytułu nie ma żadnego wpływu na wymiar urlopu wypoczynkowego.

Po drugie, w przypadku urlopu bezpłatnego trwającego co najmniej 1 miesiąc a udzielonego na przełomie miesięcy kalendarzowych, miesiąc niewykonywania pracy to łącznie 30 dni. Jeśli więc pracodawca udzieli w takich okolicznościach urlopu bezpłatnego na okres np. 45 dni to urlop wypoczynkowy może być obniżony proporcjonalnie jedynie o 1/12.