W świetle wspólnotowej regulacji…

W art. 4 dyrektywy 2003/88/WE z dnia 4 listopada 2003 r. w sprawie niektórych aspektów organizacji czasu pracy odnajdziemy nakaz, aby Państwa Członkowskie przyjęły niezbędne środki w celu zapewnienia, że w przypadku gdy dzień roboczy jest dłuższy niż sześć godzin, każdy pracownik był uprawniony do przerwy na odpoczynek, której szczegóły, w tym długość i warunki przyznania, ustala się w układach zbiorowych pracy lub porozumieniach zawartych między partnerami społecznymi, lub, wobec braku takich porozumień, w przepisach krajowych.

Przerwy wynikające z przepisów

Uzasadniając swoją odpowiedź Ministerstwo powołało się na aktualnie obowiązujące płatne przerwy w pracy:

• 15-minutowa przerwa w pracy należna pracownikom, których dobowy wymiar czasu pracy wynosi co najmniej 6 godzin, wynikająca z art. 134 kodeksu pracy. Przerwa ta przysługuje niezależnie od systemu i rozkładu czasu pracy obowiązującego pracownika a także od wymiaru zatrudnienia. Odnosi się więc także do osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, jeśli spełniony jest warunek min. 6-godzinnego dnia pracy.
• dla pracowników podlegających szczególnej, dodatkowej ochronie: 30-minutowa dla pracowników młodocianych, których wymiar czasu pracy jest dłuższy niż 4,5 godziny (art. 202 § 3¹ kodeksu pracy); dodatkowa 15-minutowa przerwa na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek dla osób niepełnosprawnych (art. 17 ustawy o zatrudnianiu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych); dla pracownic karmiących piersią - przerwy w pracy na karmienie – dwie półgodzinne lub dwie 45-minutowe przerwy (w zależności od ilości karmionych dzieci), w przypadku pracy poniżej 4 godzin dziennie – jedna przerwa (art. 187 kodeksu pracy).
• co najmniej 5 – minutowa przerwa, wliczana do czasu pracy, po każdej godzinie pracy przy obsłudze monitora ekranowego (§ 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe).

Odpowiedź MRPiPS

Ministerstwo w odpowiedzi z dnia 11.02.2016r. na interpelację nr 511 podkreśla, iż wskazane przepisy dotyczące 15-minutowej przerwy w pracy mają charakter gwarancyjny w zakresie minimalnych standardów wymaganych przepisami. Pracodawcy w układzie zbiorowym pracy, regulaminie pracy lub umowie o pracę mogą przewidzieć korzystniejsze rozwiązania, np. wydłużenie przerwy czy też obniżenie wymiaru czasu pracy. MRPiPS uznało, iż „możliwość korzystniejszego ukształtowania na poziomie pracodawcy spraw przerw w pracy, za które przysługuje wynagrodzenie, pozwala uwzględnić sytuację konkretnego pracodawcy i pracowników, sposób organizacji procesu i czasu pracy, sytuację finansową pracodawcy”.

Podsumowując MRPiPS stwierdziło, iż „do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie wpływały dotąd postulaty dokonania zmian w przepisach Kodeksu pracy dotyczących wydłużenia przerw w pracy wliczanych do czasu pracy, wprowadzenia dodatkowej przerwy w pracy dla pracowników pracujących w wymiarze ponad 8 godzin na dobę czy obniżenia wymiaru godzin pracy uprawniających do przerwy w pracy. Obecnie nie są planowane prace nad zmianą przepisów Kodeksu pracy w kierunku postulowanym (…).”