Unormowania prawne dotyczące urlopu rodzicielskiego

Jako granicę czasową umożliwiającą wykorzystanie urlopu rodzicielskiego ustawodawca wyznaczył 6 rok życia dziecka. Z aktualnie obowiązujących przepisów wynika dopuszczalność udzielenia tejże absencji w dwóch trybach: łącznie z urlopem macierzyńskim oraz bezpośrednio po urlopie macierzyńskim.

W pierwszym przypadku pracownica składa wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego łącznie z urlopem rodzicielskim nie później niż 21 dni po porodzie. W drugim natomiast – osoba uprawniona składa wniosek o udzielenie urlopu w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania
z urlopu.

Liczba części, w których można wykorzystać urlop, wynosi 4. Liczbę części urlopu ustala się w oparciu o liczbę złożonych wniosków o udzielenie urlopu. Maksymalny wymiar urlopu rodzicielskiego to 32 tygodnie – w przypadku jednego dziecka oraz 34 tygodnie - w przypadku więcej niż jednego dziecka.

W sytuacji pracy w trakcie urlopu rodzicielskiego ulega on proporcjonalnemu przedłużeniu – według zasad wskazanych w art. 182^1f kodeksu pracy.

W świetle art. 182^1c kodeksu pracy urlop rodzicielski w wymiarze do 16 tygodni może być udzielony w terminie nieprzypadającym bezpośrednio po poprzedniej części tego urlopu albo nieprzypadającym bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający części tego urlopu. Liczba wykorzystanych w tym trybie części urlopu pomniejsza liczbę części przysługującego urlopu wychowawczego.

Zdaniem MPiPS…

Departament Prawa Pracy MRPiPS w swoim stanowisku z dnia 24.02.2016 r. (publ. UiPP Nr 6 (408) z 10.03.2016 r.) ustosunkował się do sytuacji, w której urlop rodzicielski udzielany jest na podstawie jednego wniosku złożonego przez pracownicę nie później niż 21 dni po porodzie. Zdaniem MRPiPS „(…) w przypadku złożenia przez pracownicę jednego wniosku o urlop rodzicielski w pełnym wymiarze, może ona zrezygnować z niego w całości lub w części. Pracownik - ojciec wychowujący dziecko może wnioskować o ten urlop w całości lub pozostałej części. W przypadku, gdy pracownik-ojciec nie złoży takiego wniosku lub złoży go, a następnie zrezygnuje z części takiego urlopu i wcześniej powróci do pracy, niewykorzystany urlop rodzicielski lub jego pozostała część przepada. Wnioski takie pracodawca ma obowiązek uwzględnić. W tym trybie wnioskowania o urlop rodzicielski nie ma więc możliwości wnioskowania o urlop rodzicielski w wymiarze do 16 tygodni nieprzypadający bezpośrednio po poprzedniej części tego urlopu.  Ze względu na brak przepisów przejściowych, a więc bezpośrednie stosowanie nowych przepisów po dniu ich wejścia w życie, w przypadku, gdy przed wejściem w życie zmian Kodeksu pracy został złożony jeden wniosek o dodatkowy urlop macierzyński i urlop rodzicielski, a następnie został złożony wniosek o rezygnację z części urlopu rodzicielskiego - nie ma możliwości wnioskowania o urlop rodzicielski w wymiarze do 16 tygodni nieprzypadający bezpośrednio po poprzedniej części tego urlopu.”.