W świetle art. 8 ust. 11 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych osobą współpracującą jest małżonek, dziecko własne, dziecko drugiego małżonka, dziecko przysposobione, rodzic, macocha i ojczym oraz osoba przysposabiająca, jeżeli:

• pozostaje z przedsiębiorcą we wspólnym gospodarstwie domowym,
• współpracuje przy prowadzeniu działalności,
• nie jest osobą, z którą została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego.

Członek rodziny może być uznany za osobę współpracującą bez względu na takie okoliczności jak wymiar czasu pracy, wiek, rodzaj czynności, jakie wykonuje na rzecz firmy. W tej kwestii wypowiadał się wielokrotnie Sąd Najwyższy. W wyroku z 6 stycznia 2009 r. (sygn. akt II UK 134/08) stwierdził, że cechami konstytutywnymi pojęcia współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej w rozumieniu art. 8 ust. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych są występujące łącznie:

• istotny dla działalności gospodarczej ciężar gatunkowy działań współpracownika, które to działania nie mogą mieć charakteru wtórnego, muszą pozostawać w bezpośrednim związku z przedmiotem działalności oraz muszą charakteryzować się pewną systematycznością, stabilnością i zorganizowaniem,
• znaczący czas i częstotliwość podejmowanych robót.