Podczas ostatniej kontroli inspektor PIP zakwestionował sposób udzielania naszym pracownikom co czwartej wolnej niedzieli. Dotychczas postępowaliśmy w następujący sposób: po ustaleniu rozkładu niedziel w stosowanym przez nas 4-miesięcznym okresie rozliczeniowym dzieliliśmy okres rozliczeniowy na okresy obejmujące cztery kolejne tygodnie i dbaliśmy o to aby w takich przedziałach czasu pracy przynajmniej jedna niedziela była wolną od pracy dla konkretnego pracownika. Czy postępowaliśmy właściwie?

W Kodeksie pracy zawarto regułę ograniczającą częstotliwość wykonywania pracy w niedzielę przez konkretnego pracownika. Zgodnie bowiem z art. 15112 Kodeksu pracy pracownikowi pracującemu w niedziele pracodawca powinien zapewnić co najmniej raz na 4 tygodnie niedzielę wolną od pracy. Mówiąc o niedzieli w kontekście wskazanego przepisu należy odwołać się art. 1519 § 2 Kodeksu, zgodnie z którym niedziela to czas pomiędzy 6.00 w niedzielę a 6.00 dnia następnego (chyba że u konkretnego pracodawcy została ustalona inna godzina).

Redakcja wskazanego przepisu dość nieprecyzyjnie określa w jaki sposób należy liczyć 4 tygodnie w obrębie których pracownikowi powinna być udzielona niedziela wolna od pracy. W stanie faktycznym przedstawionym w pytaniu okres czterech tygodni, w obrębie którego pracownikowi zapewniano niedzielę wolną od pracy, ustalano w oparciu o definicję tygodnia zawartą w art. 128 § 3 pkt 2 Kodeksu pracy. Przy takim definiowaniu okresu czterech tygodni możliwe jest zbudowanie rozkładu czasu pracy przewidującego pracę przez sześć kolejnych niedziel np.

Okres ośmiu kolejnych tygodni liczonych od pierwszego dnia okresu rozliczeniowego
Okres czterech kolejnych tygodni				Okres czterech kolejnych tygodni
Nd	Nd	Nd	Nd	Nd	Nd	Nd	Nd
wolna	pracująca	pracująca	pracująca	pracująca	pracująca	pracująca	wolna

Wydaje się, że przedstawiony powyżej sposób ustalania okresu czterech kolejnych niedziel prowadzi do wniosków, które są nieakceptowane. Sposób zredagowania art. art. 15112 Kodeks pracy kładzie nacisk na to, żeby niedziel, w które możemy pracownikowi w ciągu powierzyć pracę, było nie więcej niż trzy. Dlatego wydaje się, że przyjęta przez inspektora pracy metoda polegająca na ustalaniu czterech kolejnych niedziel w oderwaniu od okresu rozliczeniowego i bez uwzględnienia definicji tygodnia przyjmowanej na potrzeby rozliczenia czasu pracy, jest właściwa. Innymi słowy, obowiązek zapewnienia pracownikowi co najmniej raz na 4 tygodnie niedzieli wolnej od pracy, należy rozumieć jako bezwzględny zakaz planowania zatrudniania pracowników przez więcej niż trzy kolejne niedziele w jednym ciągu, bez względu na przedział czasu objęty okresem rozliczeniowym.