Umowy, do których zastosowanie mają przepisy o minimalnej stawce godzinowej

Minimalna stawka godzinowa nie ma zastosowania do wszystkich umów cywilnoprawnych. Z dyspozycji art. 8a ust. 1 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2008 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, wynika, iż ma ona zastosowanie do umów zlecenia i umów o świadczenie usług, do których na mocy art. 750 k.c. zastosowanie mają przepisy o umowie zlecenia.

Powołany przepis należy interpretować łącznie z art. 1 pkt 1b ustawy.

W myśl przepisu przyjmującym zlecenie lub świadczącym usługi jest:

1. osoba fizyczna wykonująca działalność gospodarczą zarejestrowaną
   w Rzeczypospolitej Polskiej albo w państwie niebędącym państwem członkowskim Unii Europejskiej lub państwem Europejskiego Obszaru Gospodarczego, niezatrudniająca pracowników lub niezawierająca umów ze zleceniobiorcami albo
2. osoba fizyczna niewykonująca działalności gospodarczej

- która przyjmuje zlecenie lub świadczy usługi na podstawie umów, o których mowa w art. 734 i art. 750 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380 i 585), zwanej dalej "Kodeksem cywilnym", na rzecz przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584, z późn. zm.) albo na rzecz innej jednostki organizacyjnej, w ramach prowadzonej przez te podmioty działalności.

Powyższe prowadzi do wniosku, iż przepisy o minimalnej stawce godzinowej zastosowanie mają do umów, w których przyjmującym zlecenie lub świadczącym usługi jest osoba fizyczna. Może to być osoba zarówno wykonująca działalność gospodarczą, jak i nieprowadząca takiej działalności. Przy czym, w przypadku gdy przyjmującym zlecenie lub świadczącym usługi jest osoba fizyczna wykonująca działalność gospodarczą, nie może ona być pracodawcą oraz nie może zawierać umów ze zleceniobiorcami. Natomiast drugą stroną umowy, tj. zleceniodawcą lub usługobiorcą powinien być podmiot będący przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584, z późn. zm.) albo inna jednostka organizacyjna, a umowa została zawarta w ramach prowadzonej przez te podmioty działalności.

Umowy, do których nie mają zastosowania przepisy o minimalnej stawce godzinowej

Pierwszy z wyjątków został określony w art. 8d ust. 1 pkt 1 ustawy. Wynika z niego, iż przepisy o minimalnej stawce godzinowej nie mają zastosowania do umów zlecenia i umów o świadczenie usług, do których zastosowanie na podstawie art. 750 k.c. mają przepisy o umowie zlecenia, w których o miejscu i czasie jej wykonania decyduje wyłącznie przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi i przysługuje mu wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne.

W umowie zlecenie oraz w umowie o świadczenie usług strony mogą wedle własnej woli określić termin i miejsce wykonania umowy. Mogą one zostać ustalone przez strony wspólnie w umowie albo prawo ich wyboru może zostać przyznane jednej ze stron umowy.

Przedmiotowy wyjątek dotyczy umów, w których o miejscu i czasie jej wykonania decyduje wyłącznie przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi. Nie ma on zastosowania do umów w których z góry określono miejsce i czas ich wykonania bądź prawo ich wyboru przyznano zleceniodawcy, usługobiorcy.

W art. 8d ust. 1 pkt 1 ustawy ustawodawca zastrzegł, iż przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi ma przysługiwać wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne. Chodzi zatem o umowy, w których wysokość wynagrodzenia uzależniona została wyłącznie od osiągnięcia przez pracownika określonych celów lub też spełnienia określonych kryteriów. Przepis nie ma zastosowania do umów, w których należne zleceniobiorcy lub usługodawcy wynagrodzenie zostało określone stałą stawką lub w sposób mieszany, tj. obok stałej stawki wynagrodzenia zastrzeżono wynagrodzenie prowizyjne.

Przepisy o minimalnej stawce godzinowej nie mają także zastosowania do umów o których mowa w art. 8d ust. 1 pkt 2,3 ustawy, a mianowicie:

1. umów dotyczących usług opiekuńczych i bytowych realizowanych poprzez prowadzenie rodzinnego domu pomocy na podstawie art. 52 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 930);
2. umów:

1. o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej,
2. o utworzeniu rodziny zastępczej zawodowej lub rodzinnego domu dziecka,
3. w przedmiocie prowadzenia rodzinnego domu dziecka,
4. w przedmiocie pełnienia funkcji rodziny pomocowej,
5. w przedmiocie pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego,
6. w przedmiocie pełnienia funkcji wychowawcy wyznaczonego do pomocy w kierowaniu placówką opiekuńczo-wychowawczą typu rodzinnego, w przypadku gdy w tej placówce nie ma zatrudnionego dyrektora

- jeżeli ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone nieprzerwanie przez okres dłuższy niż 1 doba.

Przedmiotem tych umów jest pełnienie na podstawie przepisów prawa przez zleceniobiorców lub usługodawców funkcji opiekuńczych.

Radca Prawny

Dominika Zarzycka-Dudek

dzarzycka.dudek@pckp.pl

 

Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta

ekspert@pckp.pl