
Aktualny stan prawny
Cudzoziemiec może wykonywać prace na terytorium RP, jeżeli spełnia przesłanki określone w art. 87 ust. 1 ustawy. Z przepisu tego wynika, iż cudzoziemiec jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium RP, jeżeli:
- posiada status uchodźcy nadany w RP;
- udzielono mu ochrony uzupełniającej w RP;
- posiada zezwolenie na pobyt stały w RP;
- posiada zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE w RP;
- posiada zgodę na pobyt ze względów humanitarnych;
- posiada zgodę na pobyt tolerowany w RP;
- korzysta z ochrony czasowej w RP;
- jest obywatelem państwa członkowskiego UE;
- jest obywatelem państwa EOG, nienależącego do UE;
- jest obywatelem państwa niebędącego stroną umowy o EOG, który może korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umowy zawartej przez to państwo ze WE i jej państwami członkowskimi;
- jest członkiem rodziny cudzoziemca, o którym mowa w pkt 8-10 powyżej, lub jest zstępnym małżonka tego cudzoziemca, w wieku do 21 lat lub pozostającym na utrzymaniu tego cudzoziemca lub jego małżonka lub jest wstępnym tego cudzoziemca lub jego małżonka, pozostającym na utrzymaniu tego cudzoziemca lub jego małżonka;
- jest osobą, o której mowa w art. 19 ust. 2-3 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 900), zwanej dalej ustawą o wjeździe;
- posiada zezwolenie na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 114 ust. 1, art. 126, art. 127 lub art. 142 ust. 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1990 z póżn. zm.), zwaną dalej ustawą o cudzoziemcach - na warunkach określonych w tym zezwoleniu;
- posiada zezwolenie na pracę oraz przebywa na terytorium RP:
- na podstawie wizy, z wyjątkiem wizy wydanej w celu, o którym mowa w art. 60 ust. 1 pkt 1, 22 lub 23 ustawy o cudzoziemcach, lub
- na podstawie art. 108 ust. 1 pkt 2 lub art. 206 ust. 1 pkt 2 ustawy o cudzoziemcach lub na podstawie umieszczonego w dokumencie podróży odcisku stempla, który potwierdza złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, jeżeli bezpośrednio przed złożeniem wniosku był uprawniony do wykonywania pracy na terytorium RP, lub
- na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy, z wyjątkiem zezwolenia udzielonego w związku z okolicznością, o której mowa w art. 181 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach, lub
- na podstawie wizy wydanej przez inne państwo obszaru Schengen, lub
- na podstawie dokumentu pobytowego wydanego przez inne państwo obszaru Schengen, lub
- w ramach ruchu bezwizowego.
Zmiana warunków podjęcia pracy przez cudzoziemca
Z treści ustawy nowelizującej wynika, iż zostanie wprowadzona nowa okoliczność uprawniająca cudzoziemca do pracy w RP. Będzie nią posiadanie przez cudzoziemca ważnego zaświadczenia wydanego na podstawie art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 1836 z późn. zm.). Chodzi tutaj o zaświadczenie wydawane cudzoziemcowi w przypadku niezałatwienia sprawy dotyczącej udzielenia ochrony międzynarodowej w terminie uprawniającym go do wykonywania pracy na terytorium RP na zasadach i w trybie określonych w ustawie. Dotychczas osoby posiadające rzeczone zaświadczenie były wymienione wśród osób zwolnionych z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę. Nie były jednak uprawnione do wykonywania pracy w rozumieniu art. 87 ust. 1 ustawy.
Na mocy ustawy nowelizującej zmianie ulegnie również brzmienie przesłanki uprawniającej do pracy członków rodziny cudzoziemca będącego obywatelem państwa członkowskiego UE, EOG, nienależącego do UE oraz państwa niebędącego stroną umowy o EOG, który może korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umowy zawartej przez to państwo ze WE i jej państwami członkowskimi. Przesłance tej zostało nadane następujące brzmienie: „towarzyszy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej cudzoziemcowi, o którym mowa w pkt 7–9, jako członek rodziny w rozumieniu ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin”.
Art. 2 pkt 4 ustawy o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin, zwanej dalej ustawą o wjeździe, członka rodziny definiuje jako cudzoziemca będącego lub niebędącego obywatelem UE:
- małżonka obywatela UE,
- bezpośredniego zstępnego obywatela UE lub jego małżonka, w wieku do 21 lat lub pozostającego na utrzymaniu obywatela UE lub jego małżonka,
- bezpośredniego wstępnego obywatela UE lub jego małżonka, pozostającego na utrzymaniu obywatela UE lub jego małżonka.
Obecne brzmienie analizowanej okoliczności uprawniającej cudzoziemca do podjęcia pracy na terytorium RP nie jest zharmonizowane z przepisami ustawy o wjeździe. W konsekwencji powstają wątpliwości co do zakresu pojęcia członek rodziny. Nowe brzmienie ustawy pozwoli na ich wyeliminowanie.
Ustawodawca rozszerzył również katalog tytułów pobytowych, z którymi może wiązać się uprawnienie do wykonywania pracy. Jest nim zezwolenie na pracę wydawane na podstawie dokumentu, o którym mowa w art. 61 ustawy o cudzoziemcach, określającego status członka rodziny członka misji dyplomatycznej lub urzędu konsularnego państwa obcego albo innej osoby zrównanej z nimi na podstawie ustaw, umów lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych, pozostającego z tą osobą we wspólnocie domowej, jeżeli pomiędzy RP a danym państwem obcym została zawarta umowa międzynarodowa lub porozumienie w sprawie wykonywania działalności zarobkowej przez członków rodzin członków personelu misji dyplomatycznych lub urzędów konsularnych.
Radca Prawny
Dominika Zarzycka-Dudek
dzarzycka.dudek@pckp.pl
Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta
ekspert@pckp.pl