Odpowiedź:

Jak wynika z art. 179¹ § 1 k.p., pracownica, nie później niż 21 dni po porodzie, może złożyć pisemny wniosek o udzielenie jej, bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze. Potocznie urlop udzielony na podstawie art. 179¹ § 1 k.p. nazywa się rocznym urlopem macierzyńskim. Obejmuje on okres korzystania z urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego. Urlop macierzyński wynosi: 

• 20 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
• 31 tygodni - w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie;
• 33 tygodni - w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie;
• 35 tygodni - w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie;
• 37 tygodni - w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie (art. 180 § 1 k.p.).

Natomiast urlop rodzicielski stanowi okres:

• 32 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
• 34 tygodni - w przypadku urodzenia dwojga lub więcej dzieci przy jednym porodzie (art. 182^1a § 1 k.p.).

W przypadku złożenia przez pracownicę wniosku o udzielenie rocznego urlopu macierzyńskiego, przez cały okres korzystania z urlopu ma ona prawo do zasiłku macierzyńskiego w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku (art. 31 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 372), zwaną dalej ustawą o świadczeniach pieniężnych).

Jeżeli matka dziecka osobno wnioskuje o urlop macierzyński oraz rodzicielski, wysokość zasiłku macierzyńskiego jest różna w trakcie każdego z tych urlopów. Za okres urlopu macierzyńskiego miesięczny zasiłek macierzyński wynosi 100% podstawy wymiaru zasiłku (art. 31 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych). Natomiast miesięczny zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego wynosi:

• 100% podstawy wymiaru zasiłku - za okres do:

1. 6 tygodni urlopu rodzicielskiego - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
2. 8 tygodni urlopu rodzicielskiego - w przypadku urodzenia dwojga lub więcej dzieci przy jednym porodzie;
3. 3 tygodni urlopu rodzicielskiego - w przypadku pracownika, który przyjął na wychowanie dziecko w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, do 10 roku życia oraz wystąpił do sądu opiekuńczego
   z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie jego przysposobienia lub który przyjął je na wychowanie jako rodzina zastępcza i w związku z tym ma on prawo do 9 tygodni urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego;

• 60% podstawy wymiaru zasiłku - za okres urlopu rodzicielskiego przypadający po w/w okresach (art. 31 ust. 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych).

Pracownica, która złożyła wniosek z art. 179¹ § 1 k.p., może zrezygnować z urlopu rodzicielskiego w całości lub w części. Wniosek składa się pracodawcy w terminie nie krótszym niż 21 dni przed przystąpieniem do pracy (art. 179¹ § 4 pkt 1 k.p.). Treść i załączniki do wniosku określa § 3 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2015 r. w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków (Dz. U. z 2015 r., poz. 2243).

Pracownicy, która złoży wniosek o rezygnację z urlopu rodzicielskiego w całości lub w części, przysługuje jednorazowe wyrównanie zasiłku macierzyńskiego do 100% podstawy wymiaru zasiłku. Warunkiem wypłaty wyrównania jest rezygnacja z zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze albo rezygnacji z zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego, za który przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości 60% podstawy wymiaru zasiłku. Drugą przesłanką wypłaty wyrównania jest niepobranie zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego, za który przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości 60% podstawy wymiaru (art. 31 ust. 4 ustawy o świadczeniach pieniężnych).

Wypłata wyrównania następuje w terminach wynikających z art. 64 ustawy o świadczeniach pieniężnych. Wynika z niego, iż płatnicy składek, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 osób, wypłacają zasiłki w terminach przyjętych dla wypłaty wynagrodzeń lub dochodów, a ZUS na bieżąco po stwierdzeniu uprawnień. Zasiłki te wypłaca się nie później jednak niż w ciągu 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłków. Jeżeli zasiłek nie został wypłacony w/w terminie, ubezpieczonemu przysługują odsetki od tego zasiłku w wysokości i na zasadach określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych.

Mając na względzie powyższe, uznać należy, iż wyrównanie zasiłku macierzyńskiego przysługiwać będzie Pani, jeżeli łącznie zostaną spełnione dwie przesłanki. Po pierwsze, rezygnacja z urlopu rodzicielskiego obejmuje okres całego urlopu rodzicielskiego lub tę jego część, za którą przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości 60% podstawy wymiaru zasiłku. Po drugie, nikt nie będzie pobierał zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego, za który przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości 60% podstawy wymiaru zasiłku.

Radca Prawny

Dominika Zarzycka-Dudek

dzarzycka.dudek@pckp.pl

 

Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta

ekspert@pckp.pl