Podczas ostatniej kontroli inspektor pracy zakwestionował przyjęty w naszym zakładzie sposób zbierania danych osobowych od osób przyjmowanych do pracy. Uznał bowiem, że żądamy od pracowników podania numeru PESEL i NIP przed podpisaniem z nimi umowy o pracę. Czy to rzeczywiście jest naruszenie przepisów prawa?

Pytanie jest nieprecyzyjne, ale zazwyczaj tego rodzaju wątpliwości powstają, gdy pracodawca żąda od pracownika wypełnienia kwestionariusza osobowego, zanim osoba ubiegająca się o zatrudnienie uzyska ten status.

Na wstępie należy jednak wyraźnie zaznaczyć, że pracodawca nie jest zobowiązany żądać od pracownika wypełnienia kwestionariusza osobowego. Jak wyraźnie stanowi § 1 ust. 2b rozporządzenia MPiPS z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika „pracodawca może żądać od pracownika złożenia kwestionariusza osobowego w przypadkach, o których mowa w art. 22 ze zn. 1 § 2 Kodeksu pracy”. Zatem wskazany przepis daje pracodawcy taką możliwość, a nie nakłada na niego obowiązek.

Nie zmienia to jednak faktu, iż wspomniany przepis literalnie wspomina o pracowniku, a nie o osobie, która ma dopiero zostać przyjęta do pracy, jak o tym podmiocie, który jest zobowiązany wypełnić kwestionariusz (jeśli zażąda tego pracodawca). Wynika z tego wniosek, że zanim zażądamy wypełnionego kwestionariusza „pracowniczego” powinniśmy z pracownikiem nawiązać stosunek pracy (podpisać umowę o pracę).

Nie oznacza to jednak, że kwestionariusz musi zostać wypełniony już w pierwszym dniu pracy. Żądanie wypełnienia kwestionariusza może zostać skierowane do pracownika również w toku dalszego zatrudnienia.