Ostatnie nowelizacje Kodeksu pracy zmierzały między innymi do uelastyczniania niektórych parametrów związanych z zarządzaniem czasem pracy. Zalegalizowano ruchomy czas pracy, wyjścia prywatne pracowników nie skutkujące co do zasady godzinami nadliczbowymi oraz dopuszczono możliwość wydłużenia okresu rozliczeniowego. Jak kształtuje się wynagrodzenie pracownika w związku z nierównomiernym rozłożeniem czasu pracy w okresie rozliczeniowym?

Sztywne i elastyczne elementy czasu pracy

Normy prawne z Działu VI Kodeksu pracy należą do bezwzględnie obowiązujących norm ochronnych. Co do zasady więc parametry związane z czasem pracy będą sztywne. Ustawodawca dopuścił jednak w niektórych przypadkach tzw. „przeciętność” poszczególnych elementów organizacji czasu pracy. Należą do nich m.in.: tygodniowy wymiar czasu pracy, przeciętnie pięciodniowy tydzień pracy, przeciętna norma tygodniowa łącznie z godzinami nadliczbowymi. Niewzruszalnymi prawami będą natomiast rządziły się: dobowy i tygodniowy odpoczynek, zasada co 4 niedzieli wolnej od pracy, norma dobowa czy też roczny limit godzin nadliczbowych.

Nierównomierne rozłożenie czasu pracy w okresie rozliczeniowym a wynagrodzenie pracownika

Elastyczne parametry czasu pracy umożliwiają nierównomierne rozłożenie godzin pracy w poszczególnych miesiącach okresu rozliczeniowego. Tak więc na poziomie normatywu pracownik np. w trzymiesięcznym okresie rozliczeniowym, gdzie do przepracowania jest łącznie np. 496 h (168 h, 160 h i 168 h), może mieć ustaloną pracę w poszczególnych miesiącach na poziomie: pierwszy miesiąc – 168 h, drugi – 180 h i trzeci – 148 h. Wysokość jego wynagrodzenia za pracę będzie uzależniona od systemu, w jakim jest wynagradzany.

Stawka godzinowa pracownika spowoduje, iż wypłata wynagrodzenia za pracę nastąpi na bieżąco. Należy bowiem liczbę godzin przepracowanych w danym miesiącu przemnożyć zawsze przez stawkę godzinową.

W drugim przypadku przyjmuje się, iż każdy miesiąc pracy będzie regulowany stałą kwotą wynagrodzenia miesięcznego, natomiast wszelkie wyrównania - jeżeli okażą się konieczne -  nastąpią po zamknięciu okresu rozliczeniowego.

Nierównomierne rozłożenie czasu pracy w okresie rozliczeniowym a minimalne wynagrodzenie za pracę

Z art. 7 ustawy z dnia 10.10.2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę wynika, iż jeżeli w danym miesiącu z uwagi rozkład czasu pracy wynagrodzenie pracownika jest niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia, następuje uzupełnienie wynagrodzenia do tej wysokości. Wyrównanie jest wypłacane za okres każdego miesiąca łącznie z wypłatą wynagrodzenia.

W przepisach wspomnianej ustawy zostały również uregulowane zasady wyliczania wyrównania. Są one uzależnione od tego, czy pracownik jest wynagradzany stawką godzinową czy też ustalone jest wobec niego wynagrodzenie miesięczne. Zarówno w pierwszym, jak i w drugim przypadku wyrównanie wypłaca się za każdą godzinę pracy.

Według kodeksu pracy…..

W świetle art. 129 § 5 kodeksu pracy jeżeli w danym miesiącu ze względu na rozkład czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym pracownik nie ma obowiązku wykonywania pracy, przysługuje mu wynagrodzenie w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę ustalane na podstawie odrębnych przepisów. W przypadku pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy wysokość tego wynagrodzenia ustala się proporcjonalnie do jego wymiaru czasu pracy. Powyższa kodeksowa reguła – jako przepis gwarancyjny - stanowi uzupełnienie i potwierdzenie omówionej powyżej zasady wynikającej z ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.