W dniu 5 stycznia 2015 r. zatrudniliśmy pracownika z ponad 10-letnim stażem pracy na podstawie umowy o pracę na czas określony do 31 grudnia 2015 r. Do 31 sierpnia 2015 r. pracownik ten był zatrudniony na pełnym etacie. Natomiast od 1 września 2015 r. zmianie uległ jego wymiar etatu na ¾. Przed zmianą wymiaru etatu, w lipcu, pracownik wykorzystał 10 dni urlopu. Teraz ponownie zawnioskował o udzielenie od 1 grudnia 2015 r. pozostałej części przysługującego mu urlopu. Ile urlopu możemy temu pracownikowi udzielić? Czy niewykorzystany w okresie zatrudnienia na pełnym etacie urlop po przejściu na ¾ etatu podlega przeliczeniu, czy też pozostaje on do wykorzystania w wymiarze godzinowym, do jakiego nabył pracownik prawo na pełnym etacie?

W pierwszej kolejności należy ustalić wymiar urlopu, do jakiego pracownik nabywa prawo oddzielnie dla każdego z okresów, w których był zatrudniony na rożnych wymiarach etatu.

W okresie zatrudnienia na pełnym etacie (od 5.01. do 31.08.) pracownik ten nabył prawo do 18 dni (144 godzin) urlopu wypoczynkowego, co wynika z następującego wyliczenia:

8/12 x (1/1 x 26 dni) = 17,33 dni ≈ 18 dni

(18 dni x 8 godzin = 144 godziny)

gdzie:

- „8/12” oznacza liczbę przepracowanych miesięcy kalendarzowych („8” w liczniku) na pełnym etacie (1/1) w proporcji do ogólnej liczby miesięcy roku kalendarzowego („12” w mianowniku),

- „1/1” oznacza wymiar etatu (pełny etat),

- „26 dni”, oznacza wymiar urlopu wypoczynkowego, do jakiego pracownik zatrudniony na pełnym etacie nabyłby prawo pracując przez cały rok kalendarzowy. 

Natomiast w okresie zatrudnienia na 3/4 etatu (od 1.09. do 31.12.) pracownik ten nabędzie prawo do 7 dni (56 godzin) urlopu wypoczynkowego, co wynika z następującego wyliczenia:

4/12 x (3/4 x 26 dni) = 4/12 x (≈ 20 dni dni) = 6, 66 dni ≈ 7 dni

(7 dni x 8 godzin = 56 godziny)

gdzie:

- „4/12” oznacza liczbę przepracowanych miesięcy kalendarzowych („4” w liczniku) na 3/4 etatu w proporcji do ogólnej liczby miesięcy roku kalendarzowego („12” w mianowniku),

- „3/4” oznacza wymiar etatu.

W sumie pracownik ten w całym roku uzyska prawo do 25 dni urlopu wypoczynkowego (18 za okres zatrudnienia na pełnym etacie oraz 7 za okres zatrudnienia na 3/4 etatu).

Niewykorzystana część urlopu w wymiarze przysługującym przed zmianą wymiaru etatu zostanie udzielona w ramach zmienionego wymiaru etatu.

Jak wynika z treści zapytania, w okresie zatrudnienia na pełnym etacie pracownik wykorzystał 10 z 18 przysługujących za ten okres dni urlopu. Pozostałe 8 dni urlopu (64 godziny) będzie on mógł wykorzystać już w ramach zatrudnienia na 3/4 etatu. Oznacza to, że po zmianie wymiaru etatu z pełnego na 3/4 pracownik będzie miał jeszcze w dyspozycji 120 godzin urlopu wypoczynkowego (64 godziny niewykorzystanie w okresie zatrudnienia na pełnym etacie i 56 godzin  przysługujących za okres zatrudnienia na 3/4 etatu). Zakładając, że omawiany pracownik po zmniejszeniu wymiaru etatu pracuje po 6 godzin dziennie, ustalona na powyższych zasadach pula urlopu zapewni mu jeszcze 20 dni wolnego od pracy (120 : 6 = 20).

Wbrew pozorom nie dochodzi w tym przypadku do naruszenia zasady określonej w art. 154 § 3 kodeksu pracy, zgodnie z którą wymiar urlopu w danym roku kalendarzowym, dla pracownika posiadającego ponad 10-letni staż pracy, nie może przekroczyć 26 dni (26 x 8 = 208 godzin). Należy bowiem pamiętać, że zgodnie z art. 154² § 2 kodeksu pracy, 1 dzień urlopu odpowiada 8 godzinom i właśnie taka wartość jednego dnia urlopu stanowi punkt odniesienia dla limitu ustanowionego w art. 154 § 3 kodeksu pracy. Tym samym pracownik, o którym mowa w zapytaniu, w 2015 roku będzie miał prawo „jedynie” do 25 dni (25 x 8 = 200 godzin) urlopu wypoczynkowego, co pozostaje w zgodzie z art. 154 § 3 kodeksu pracy.