Pomimo obszernej nowelizacji przepisów dotyczących uprawnień związanych z rodzicielstwem, która weszła w życie dnia 17 czerwca 2013 r., wymiar urlopu macierzyńskiego nie uległ zmianie.

Nadal uzależniony jest od ilości dzieci urodzonych przy porodzie i wynosi:

- 20 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
- 31 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,
- 33 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,
- 35 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,
- 37 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.

Uprawnienie do urlopu macierzyńskiego pracownica nabywa zatem niezależnie od formy nawiązania stosunku pracy, okresu zatrudnienia, czy też rodzaju zawartej umowy o pracę.

Ustawodawca przewidział również sytuacje, kiedy urlop macierzyński przysługuje w niższym wymiarze, niż wyżej wskazany:

- zgon pracownicy w czasie urlopu macierzyńskiego – w takiej sytuacji pracownikowi – ojcu wychowującemu dziecko przysługuje prawo do niewykorzystanej części tego urlopu; jest to prawo ojca, Anie jego obowiązek,
- urodzenie martwego dziecka bądź zgon dziecko przed upływem 8 tygodni życia – w takiej sytuacji pracownicy przysługuje urlop macierzyński w wymiarze
8 tygodni po porodzie, nie krócej niż przez 7 dni od dnia zgonu dziecka,
- zgon dziecka po upływie 8 tygodnia zycia – w takiej sytuacji pracownicy przysługuje prawo do urlopu macierzyńskiego jedynie przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka,
- pobyt dziecka w szpitalu – w sytuacji gdy dziecko wymaga opieki szpitalnej, matka, która wykorzystała po porodzie 8 tygodni urlopu macierzyńskiego, może przerwać dalsze wykorzystywanie urlopu macierzyńskiego na czas pobytu dziecka w szpitalu i pozostałą jego część wykorzystać po wyjściu dziecka ze szpitala,
- pobyt matki w szpitalu – po wykorzystaniu przez pracownice 8 tygodni urlopu macierzyńskiego po porodzie pracownik – ojciec wychowujący dziecko ma prawo do części urlopu macierzyńskiego odpowiadającej okresowi , w którym matka dziecka będąca pracownicą wymaga opieki szpitalnej ze względu na stan zdrowia uniemożliwiający jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem; w takiej sytuacji, matka wykorzystuje dalszą część urlopu macierzyńskiego po wyjściu ze szpitala; wymiar jej urlopu macierzyńskiego nie ulega jednak wydłużeniu o okres urlopu macierzyńskiego wykorzystany przez  pracownika – ojca, w czasie jej pobytu w szpitalu,
- rezygnacja z wychowania dziecka i oddanie go innej osobie w celu przysposobienia lub do domu małego dziecka – w takiej sytuacji matka dziecka ma prawo do urlopu macierzyńskiego w wymiarze nie mniejszym niż 8 tygodni od dnia porodu, ale nie przysługuje jej urlop macierzyński po oddaniu dziecka,
- rezygnacja z urlopu macierzyńskiego – pracownica może zrezygnować z urlopu macierzyńskiego dopiero po wykorzystaniu 14 tygodni urlopu macierzyńskiego od dnia porodu i tylko wówczas, gdy pracownik – ojciec wychowujący dziecko zdecyduje się przejąć dalsze wykorzystywanie urlopu macierzyńskiego.

Jak wynika z powyższego, urlop macierzyński można podzielić na urlop przysługujący w podstawowym wymiarze, uzależnionym od liczby dzieci urodzonych przy porodzie, który musi być przez rodziców wykorzystany i urlop macierzyński w skróconym wymiarze, w przypadkach określonych w kodeksie pracy, wskazanych wyżej.

Co do zasady, pierwszym dniem urlopu macierzyńskiego jest dzień porodu. Jednak po zmianach, które weszły w życie dnia 17 czerwca 2013r. maksymalnie 6 tygodni może być wykorzystanych przed przewidywana datą porodu. Wówczas po porodzie przysługuje urlop macierzyński w wymiarze nie wykorzystanym przed porodem.

Zobacz szkolenia:

• Prawo Pracy