Od stycznia 2012 roku jestem zatrudniony w firmie zajmującej się sprzedażą. Pierwszą umowę miałem na trzymiesięczną próbę, następnie pracodawca zawarł ze mną dwie roczne umowy o pracę. Po każdej z tych umów zwracałem się do pracodawcy z prośbą o wydanie mi świadectwa pracy za te okresy, jednakże odmawiano mi twierdząc, iż nie może tego uczynić. Wydał mi natomiast świadectwo pracy po ostatniej umowie, przed zawarciem umowy na czas nieokreślony. Czy postępował prawidłowo?

Świadectwo „terminowe” a….bezterminowe

Już niemalże cztery lata obowiązuje znowelizowany art. 97 kodeksu pracy rozróżniający świadectwa pracy na: kończące zatrudnienie oraz podsumowujące okresy w ramach trwającego stosunku pracy. Pojawił się bowiem obowiązek wydawania tego dokumentu także pracującemu jeszcze pracownikowi.

Zarówno w pierwszym, jak i drugim przypadku ustawodawca wskazuje konkretne terminy na wydanie świadectw pracy, podane w sposób opisowy. MPiPS w 2014r. wypowiedziało się, iż „(…) brak jest podstaw prawnych do wydania świadectwa pracy przed dniem rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. (…) świadectwo pracy wydaje się najwcześniej w dniu ustania zatrudnienia lub w ciągu 7 dni od tego dnia.”

Podobnie należy stwierdzić odnośnie treści samego świadectwa pracy: w obydwu przypadkach jest ona uwarunkowana przepisami rozporządzenia MPiPS z dnia 15.05.1996 r. w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania.

Kiedy wydawać świadectwa terminowe i jakich umów to dotyczy?

W świetle powołanego powyżej art. 97 kodeksu pracy (§ 1¹) ustawodawca wskazuje trzy terminy wydawania tzw. terminowych świadectw pracy, a mianowicie:

- z upływem terminu podanego w art. 97 § 1¹ (dla przypomnienia: „w okresie 24 miesięcy”)
- w dniu rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę, jeżeli rozwiązanie lub wygaśnięcie tej umowy o pracę nawiązanej przed upływem 24 miesięcy przypada po upływie tego terminu
-  w ciągu 7 dni od dnia złożenia pisemnego wniosku pracownika.

Z aktualnie obowiązujących przepisów wynika, iż do umów terminowych objętych obowiązkiem „podsumowania” zaliczono następujące: okres próbny, czas określony, tzw. zastępstwo, czas wykonania określonej pracy.

Jakie jest zdanie MPiPS?

W swoich stanowiskach z 06.04.2011 r. oraz z 23.11.2011 r. w sprawie wystawiania świadectw pracy po zmianach kodeksu pracy MPiPS uznało, iż nowe przepisy nie regulują sytuacji, w której pracodawca w podanym artykule terminie nie zawiera kolejnej umowy czasowej albo zawiera umowę bezterminową. Zdaniem MPiPS nie ma jednak przeszkód prawnych, aby pracodawca, w związku z zakończeniem zatrudniania pracownika na podstawie terminowych umów o pracę, wcześniej wydał mu zbiorcze świadectwo pracy obejmujące okres (okresy) zatrudnienia na podstawie takiej umowy (takich umów). Nie pogarsza to bowiem sytuacji prawnej pracownika.

Odpowiedź

W świetle art. 97 § 1³ kodeksu pracy pracownik może w każdym czasie żądać wydania świadectwa pracy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem każdej umowy o pracę wymienionej w tym przepisie lub świadectwa pracy dotyczącego łącznego okresu zatrudnienia na podstawie takich umów, przypadającego przed zgłoszeniem żądania wydania świadectwa pracy.

Ustawodawca wymaga spełnienia trzech warunków: pisemnego wniosku pracownika dotyczącego rodzajów umów wymienionych w art. 97 § 1² kodeksu pracy i okresów zatrudnienia przypadających przed zgłoszeniem żądania wydania świadectwa pracy.

Powołany powyżej przepis rozróżnia dwie sytuacje: wniosek o wydanie świadectwa pracy po każdej terminowej umowie o pracę lub też o wydanie zbiorczego świadectwa pracy.

Mając na uwadze zapisy ustawowe oraz interpretacje MPiPS należy stwierdzić, iż pracodawca nie powinien odmówić wydania Panu zawnioskowanych świadectw pracy.