Kwestia wydawania pracownikowi odchodzącemu z pracy referencji nie znajduje obecnie podstaw w regulacji prawnej. W szczególności nie możemy w tym zakresie odwoływać się do dawno uchylonej regulacji prawnej, która określała wydawanie na wniosek zainteresowanego pracownika opinii o jego pracy.

Funkcjonujący w obrocie prawnym zwyczaj wydawania odchodzącemu pracownikowi referencji polega na wystawianiu na prośbę pracownika dokumenty prywatnego, w którym poleca się go przyszłym pracodawcom. Treść i forma takiego dokumentu jest całkowicie zależna od woli pracodawcy. W praktyce referencje uzyskują wyłącznie pracownicy, którzy wyróżnili się wykonując swoje obowiązki, a ich rozstanie z pracodawcą następuje bezkonfliktowo.

W stanie faktycznym przedstawionym w pytaniu referencje wydano natomiast pracownikowi, który w opinii pracodawcy niewłaściwie wykonywał swoje obowiązki. W takiej sytuacji lepiej zaniechać uczynieniu zadość prośbie pracownika, tym bardziej że nie grożą za to żadne konsekwencje, jak i pracownik nie jest w stanie w sposób władczy zmusić pracodawcę do realizacji swojej prośby.

W przypadku wydania referencji, które nie będą przedstawiały pracownika w korzystnym świetle, istnieje natomiast ryzyko zainicjowania sporu z pracownikiem, którego przedmiotem będzie naruszenie jego dóbr osobistych. Nawet w przypadku podania w tym dokumencie okoliczności prawdziwych, które znajdą potwierdzenie w toku przewodu sądowego, zupełnie niepotrzebnie zmarnotrawimy w ten sposób czas i energię na spór z pracownikiem.