Pracodawca nie może rozwiązać za wypowiedzeniem stosunku pracy z pracownikiem korzystającym z urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego. Ustawodawca wprowadził bowiem do kodeksu pracy zakaz wypowiadania umowy o pracę pracownikowi w czasie korzystania przez niego z urlopu macierzyńskiego (art. 177 § 1 kodeksu pracy) oraz urlopu rodzicielskiego (art. 182^1g w zw. z art. 177 § 3 kodeksu pracy). Możliwe jest natomiast rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie określonym w art. 52 kodeksu pracy, jeżeli reprezentująca pracownika zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy.

W okresie korzystania przez pracownika z urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego umowa o pracę może ulec rozwiązaniu wskutek upływu czasu, na jaki została zawarta. Żaden przepis nie przewiduje bowiem przedłużenia umowy o pracę do momentu zakończenia korzystania przez pracownika z któregoś z wyżej wymienionych urlopów. Przedłużeniu ulega wyłącznie umowa o pracę zawarta na czas określony albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży. Przy czym przedłużenie następuje tylko do dnia porodu (art. 177 § 3 kodeksu pracy).

Rozwiązanie stosunku pracy w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego powoduje przerwanie tych urlopów. Od dnia następującego po dacie rozwiązania stosunku pracy pracownik przestaje korzystać z urlopu.

Urlopu macierzyński i rodzicielski są ściśle związane z pozostawaniem przez pracownika w stosunku pracy. Przepisy określające zasady korzystania z urlopów związanych z rodzicielstwem przyznają bowiem prawo do urlopu macierzyńskiego, a także rodzicielskiego wyłącznie pracownikom (np. art. 180 kodeksu pracy, art. 182^1a § 1 kodeksu pracy). Powyższego nie podważa okoliczność, iż rzeczone przepisy wspominają o ubezpieczonym - ojcu dziecka, który w celu sprawowania opieki przerwał działalność zarobkową, czy o ubezpieczonym - innym członku najbliższej rodziny, który w celu sprawowania opieki przerwał działalność zarobkową. Osoby te mają prawo wyłącznie do zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiedniego urlopu.

Pracownik, którego stosunek pracy uległ rozwiązaniu w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego, nie traci prawa do zasiłku macierzyńskiego. Co prawda, przesłankę nabycia prawa do zasiłku macierzyński stanowi urodzenie dziecka w okresie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu (art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa). Jednakże utrata tytułu do ubezpieczenia w okresie pobierania zasiłku nie powoduje utraty prawa do tego świadczenia.

Po dokonaniu wypłaty zasiłku za okres do dnia rozwiązania umowy o pracę, pracodawca przekazuje do ZUS skrócony odpis aktu urodzenia dziecka oraz zaświadczenie na druku ZUS Z-3. Zasiłek macierzyński po ustaniu tytułu do ubezpieczenia wypłaca bowiem ZUS (art. 61 ust. 1 pkt 2 lit. d ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa).