Zgodnie z dodanym do ustawy art. 29 ust. 5b do zasiłku macierzyńskiego uprawniony jest ubezpieczony - ojciec dziecka (lub ubezpieczony - członek najbliższej rodziny) w przypadku, gdy matka dziecka legitymuje się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji i stan zdrowia uniemożliwia jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem. Zasiłek macierzyński przysługuje przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz okres urlopu rodzicielskiego, jeżeli przerwie zatrudnienie lub inną działalność zarobkową w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zajęło stanowisko, że na podstawie cytowanego przepisu zasiłek macierzyński przysługuje ojcu dziecka również w przypadku, gdy matka legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu znacznym. W związku z tym ilekroć jest mowa o niezdolności do samodzielnej egzystencji, należy przez to rozumieć także niepełnosprawność w stopniu znacznym lub orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym.

W przypadku gdy niezdolność do samodzielnej egzystencji matki dziecka powstała przed urodzeniem dziecka i matka dziecka nie podlega ubezpieczeniu chorobowemu, ubezpieczony – ojciec dziecka albo inny ubezpieczony - członek najbliższej rodziny mają prawo do zasiłku macierzyńskiego przez cały okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego.

Jeżeli natomiast niezdolność do samodzielnej egzystencji matki niepodlegającej ubezpieczeniu chorobowemu powstała po urodzeniu dziecka, zasiłek macierzyński przysługuje przez okres odpowiadający okresowi urlopu, który pozostałby do wykorzystania, gdyby matka podlegała ubezpieczeniu chorobowemu. Okres ten liczony jest od dnia następnego po dniu ustalonym jako dzień powstania niezdolności do samodzielnej egzystencji do końca okresu odpowiadającego okresowi urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego.

W przypadku gdy niezdolność do samodzielnej egzystencji matki dziecka powstała przed urodzeniem dziecka i matka dziecka podlega ubezpieczeniu chorobowemu to może, po wykorzystaniu co najmniej 8 tygodni po porodzie, zrezygnować z pobierania zasiłku macierzyńskiego za dalszy okres. W takim przypadku z pozostałej części zasiłku macierzyńskiego korzysta ubezpieczony – ojciec dziecka albo inny ubezpieczony - członek najbliższej rodziny. Zasada ta obowiązuje również, gdy niezdolność do samodzielnej egzystencji ubezpieczonej – matki dziecka powstała po urodzeniu dziecka, przed upływem 8 tygodnia po porodzie.

Jeżeli niezdolność do samodzielnej egzystencji ubezpieczonej – matki dziecka powstanie po urodzeniu dziecka, po upływie 8 tygodnia po porodzie, ubezpieczona - matka dziecka może zrezygnować z pobierania zasiłku macierzyńskiego nie wcześniej niż od dnia następnego po dniu ustalonym jako dzień powstania niezdolności do samodzielnej egzystencji. W takim przypadku ubezpieczonemu – ojcu dziecka albo innemu ubezpieczonemu - członkowi najbliższej rodziny zasiłek macierzyński przysługuje przez okres odpowiadający okresowi, który pozostał od dnia następnego do końca okresu odpowiadającego okresowi urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego.