Powództwo o ustalenie istnienia stosunku pracy

Zamów kartę Klienta ›

Nie masz jeszcze konta?

‹‹‹ powrót | Wersja do druku

Wiadomości

Powództwo o ustalenie istnienia stosunku pracy

6 grudnia 2019

Zgodnie z art. 22 § 1 kodeksu pracy przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Przytoczony przepis zawiera elementy konstytutywne stosunku pracy. Pozwalają one na dokonanie oceny, czy świadczona praca powinna być zakwalifikowana jako wymagająca zawarcia umowy o pracę, w oparciu o właściwe przepisy kodeksu pracy. Jeżeli praca wykonywana jest w oparciu o inną umowę niż umowa o pracę bądź w ogóle bez umowy, a wypełnia przesłanki charakteryzujące stosunek pracy, to świadczący ją podmiot ma prawo wystąpić do sądu pracy z powództwem o ustalenie istnienia stosunku pracy.

Warunkiem wystąpienia z powództwem o ustalenie istnienia stosunku pracy jest posiadanie interesu prawnego. Interes prawny oznacza obiektywną konieczność (potrzebę prawną) udzielenia ochrony w określonej sferze prawnej, gdy powstała sytuacja, która grozi naruszeniem prawa przysługującego uprawnionemu, bądź powstała wątpliwość co do jego istnienia (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 22 kwietnia 2016 r., sygn. akt I ACa 37/16).

Podmiotami uprawnionymi do wystąpienia z powództwem o ustalenie istnienia stosunku pracy jest:

osoba, która twierdzi, że była stroną stosunku pracy,
inspektor pracy – inspektor pracy może wystąpić z powództwem o ustalenie istnienia stosunku pracy z własnej inicjatywy. W takim przypadku do wytoczenia powództwa nie jest wymagana zgoda osoby, na rzecz której jest wytaczane powództwo. Inspektor może także wstąpić do już toczącego się postępowania. Wymagana jest wtedy zgoda powoda,
inne osoby, które wykażą swój interes prawny - np. krewni zmarłego, który ich zdaniem zatrudniony był na podstawie umowy o pracę.

Pozew można złożyć do sądu rejonowego właściwego miejscowo ze względu na siedzibę (lub miejsce zamieszkania) pozwanego lub ze względu na miejsce wykonywania pracy albo położenia zakładu pracy (art. 461 § 1¹ kodeksu postępowania cywilnego).

W pozwie należy określić wartość przedmiotu sporu. W sprawach o roszczenia pracowników dotyczące istnienia stosunku pracy wartość przedmiotu sporu stanowi przy umowach na czas określony - suma wynagrodzenia za pracę za okres sporny, lecz nie więcej niż za rok, a przy umowach na czas nieokreślony - za okres jednego roku.

Podstawowym żądaniem pozwu będzie ustalenie istnienia stosunku pracy.

W uzasadnieniu powinny zostać przytoczone okoliczności faktyczne, które wskazują na wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy. Do pozwu mogą zostać dołączone dokumenty potwierdzające twierdzenia zawarte w uzasadnieniu pozwu.

Zgodnie z art. 96 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych pracownik wnoszący powództwo do sądu pracy co do zasady jest zwolniony z obowiązku uiszczania kosztów sądowych. Wyjątek stanowią sprawy z zakresu prawa pracy, w których pobiera się opłatę podstawową w kwocie 30 zł od apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej, skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Ponadto w sprawach, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa kwotę 50 000 zł, pobiera się od wszystkich podlegających opłacie pism procesowych opłatę stosunkową. A zatem, gdy pracownik dochodzi swoich roszczeń z zakresu prawa pracy, a wartość sporu nie przekracza 50 000 zł, to jest on zwolniony od opłacania wszelkich kosztów sądowych, poza wskazanymi powyżej wyjątkami.

Zobacz także:

Jeśli powyższy artykuł okazał się interesujący i chcieliby Państwo na bieżąco otrzymywać najnowsze aktualności branżowe na swój telefon komórkowy, wystarczy pobrać i zainstalować naszą APLIKACJĘ MOBILNĄ.