1) płatników składek, zobowiązanych do opłacania składek na własne ubezpieczenia emerytalne i rentowe,
2) osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność
– nie uwzględnia się okresu, za który nie zostały opłacone składki, mimo podlegania obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym w tym okresie.

Przepisy ustawy stanowią zatem, że przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty dla osób zobowiązanych do opłacania składek na własne ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność nie podlegają uwzględnieniu okresy, za które nie zostały opłacone składki, mimo podlegania obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym w tym okresie.

Osobami zobowiązanymi do opłacania składek na własne ubezpieczenia są:

1) osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, twórcy i artyści oraz osoby prowadzące pozarolniczą działalność w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t.: Dz. U. z 2015 r., poz. 121),
2) niektórzy duchowni, za wyjątkiem duchownych, za których składki opłaca płatnik składek.

Z tych samych względów nie podlega uwzględnieniu okres nieopłacania składek na ubezpieczenie społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność oraz osób z nimi współpracujących przypadający przed 1 stycznia 1999 r., a w odniesieniu do niektórych duchownych – okres nieopłacania składek na ubezpieczenie społeczne duchownych, za cały okres podlegania temu ubezpieczeniu w okresie od 1 lipca 1989 r. do 31 grudnia 1998 r., chyba, że duchowny był zwolniony z opłacania składek w myśl art. 30 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o ubezpieczeniu społecznym duchownych (Dz. U. Nr 29, poz. 156 ze zm.). Zasada ta nie ma zastosowania w przypadku duchownych, za których składki opłaca płatnik składek.