Akty prawne

W kontekście zasad przedstawienia przez pracownika zwolnienia lekarskiego należy zwrócić uwagę na przepisy prawa powszechnego oraz prawa wewnątrzzakładowego. W pierwszej kolejności należy wymienić rozporządzenie MPiPS z dnia 15.05.1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy, w którym ustawodawca wskazał rodzaje podstawowych usprawiedliwionych absencji, ogólne terminy zgłaszania nieobecności oraz dokumenty usprawiedliwiające zatrudnionego.

Ogromną rolę w omawianym zakresie odgrywa prawo wewnątrzzakładowe. Regulacje powszechnie obowiązujące zaledwie wspominają o zasadach usprawiedliwiania absencji pracowniczych. Zgodnie bowiem z art. 29 § 3 oraz 1041 § 1 pkt 9 kodeksu pracy w pisemnej informacji o warunkach zatrudnienia (zakład pracy do 20 pracowników) lub regulaminie pracy (zakład pracy zatrudniający co najmniej 20 pracowników) pracodawca musi określić przyjęty u niego sposób usprawiedliwiania nieobecności w pracy.

Przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy

Zgodnie z powołanym powyżej rozporządzeniem przyczynami usprawiedliwiającymi nieobecność pracownika w pracy są zdarzenia i okoliczności określone przepisami prawa pracy, które uniemożliwiają stawienie się pracownika do pracy i jej świadczenie, a także inne przypadki niemożności wykonywania pracy wskazane przez pracownika i uznane przez pracodawcę za usprawiedliwiające nieobecność w pracy.

Terminy i dokumenty

Absencje należy podzielić na dwie rodzajowo grupy: „zaplanowane” oraz losowe. Zgodnie z § 2. 1 powołanego powyżej rozporządzenia pracownik powinien uprzedzić pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności w pracy, jeżeli przyczyna tej nieobecności jest z góry wiadoma lub możliwa do przewidzenia.

W sytuacji tzw. nieobecności losowej (jaką jest zwolnienie lekarskie), pracownik jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić pracodawcę o przyczynie swojej nieobecności i przewidywanym okresie jej trwania, nie później jednak niż w drugim dniu nieobecności w pracy. Jeżeli przepisy prawa pracy obowiązujące u danego pracodawcy nie określają sposobu zawiadomienia pracodawcy o przyczynie nieobecności pracownika w pracy, zawiadomienia tego pracownik dokonuje osobiście lub przez inną osobę, telefonicznie lub za pośrednictwem innego środka łączności albo drogą pocztową. Za datę zawiadomienia uważa się datę stempla pocztowego.

Dokumentem usprawiedliwiającym nieobecność z tytułu choroby jest zaświadczenie lekarskie, o którym mowa w art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Zaświadczenie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby jest wystawiane na odpowiednim druku, według wzoru określonego w przepisach.

Pamiętaj!

Podsumowując zagadnienie należy zwrócić uwagę na dwa zagadnienia. Po pierwsze, w prawie wewnątrzzakładowym musisz doprecyzować procedury związane z usprawiedliwianiem absencji pracowniczych (w tym chorobowych).

Po drugie natomiast, zwróć uwagę na zapisy § 2 ust. 3 rozporządzenia MPiPS z dnia 15.05.1996 r., w którym ustawodawca wskazał okoliczności usprawiedliwiające niedotrzymanie przez pracobiorcę ustalonych terminów.