Planowany zakres zmian

W swoim projekcie ustawy o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy z dnia 15.01.2016 roku (obecnie procedowanym) Ministerstwo wprowadza następujące zmiany w samej ustawie o PIP:

• szerszy katalog podmiotów kontrolowanych,
• nowe uprawnienia w toku kontroli PIP,
• rozszerzony zakres kontroli,
• nowe środki prawne dla inspektorów pracy,
• nowe kompetencje w zakresie postępowania wykroczeniowego.

Podmioty kontrolowane

Jak wynika z proponowanego art. 13 ust. 3 ustawy o PIP, kontroli będą podlegali także przedsiębiorcy albo inne jednostki organizacyjne będące stroną umów (art. 734 i 750 Kodeksu cywilnego), na rzecz których w ramach prowadzonej przez te podmioty działalności jest wykonywane zlecenie lub są świadczone usługi przez osobę fizyczną albo przez osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, która przyjęte zlecenie lub usługi wykonuje osobiście. Zakres takiej kontroli będzie obejmował wypłacanie wynagrodzenia tym osobom fizycznym oraz prowadzenie ewidencji liczby godzin przepracowanych przez te osoby.

Zakres kontroli PIP

W projekcie MRPiPS zakłada, iż PIP będzie organem powołanym do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania także przepisów dotyczących:

• wypłacania wynagrodzenia przez przedsiębiorcę albo inną jednostkę organizacyjną osobie fizycznej przyjmującej zlecenie lub świadczącej usługi albo osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, która przyjęte zlecenie lub usługi wykonuje osobiście, na podstawie umów (art. 734 i 750 Kodeksu cywilnego),
• prowadzenia ewidencji liczby godzin przepracowanych przez osoby fizyczne.

Uprawnienia w toku kontroli PIP

MRPiPS planuje także poszerzyć kompetencje w toku samej kontroli. Inspektor pracy bowiem musi uzyskać informacje umożliwiające ustalenie stanu faktycznego. PIP będzie mogła więc żądać od podmiotu kontrolowanego i osoby fizycznej przyjmującej zlecenie lub świadczącej usługi albo od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, która przyjęte zlecenie lub usługi wykonuje osobiście, na rzecz tego podmiotu, na podstawie umów (art. 734 i 750 Kodeksu cywilnego), pisemnych i ustnych informacji w sprawach objętych kontrolą oraz wzywania i przesłuchiwania stron tej umowy w związku z przeprowadzaną kontrolą.

Środki prawne PIP

W katalogu środków prawnych (nakazy, wystąpienia, polecenia oraz decyzje ustne) pojawi się nowa decyzja inspektora pracy, a mianowicie nakaz skierowany do strony umowy, o której mowa w art. 734 i 750 Kodeksu cywilnego, wypłaty osobie fizycznej przyjmującej zlecenie lub świadczącej usługi albo osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, która przyjęte zlecenie łub usługi wykonuje osobiście, wynagrodzenia w wysokości ustalonej zgodnie z art. 8a ust. 1-3 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Nakazy w tej sprawie będą podlegały natychmiastowemu wykonaniu.

Postępowanie wykroczeniowe PIP

MRPiPS planuje także wprowadzenie odpowiedzialności wykroczeniowej wskazanych powyżej podmiotów w zakresie niewypłacania wynagrodzenia oraz nieprowadzenia ewidencji godzin przepracowanych. Orzekanie we wskazanych sprawach będzie następowało na podstawie wniosku pochodzącego od inspektora pracy, w trybie określonym przepisami Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.