Niedawno pracodawca wprowadził u nas ruchomy czas pracy polegający na tym, że w poniedziałki, środki i piątki wykonujemy pracę od 8.00 do 16.00, a we wtorki i czwartki od 6.00 do 14.00. W ubiegłym tygodniu pracownik rozpoczął pracę we wtorek o godz. 5.00 i pracował do godz. 14.00. Jak mam rozliczyć jego pracę w tym dniu?

Odmiany oraz granice elastycznego rozkładu czasu pracy
W świetle art. 1401 § 1 i § 2 kodeksu pracy rozkład czasu pracy może przewidywać:

• różne godziny rozpoczynania pracy w dniach, które zgodnie z tym rozkładem są dla pracowników dniami pracy,
• przedział czasu, w którym pracownik decyduje o godzinie rozpoczęcia pracy w dniu, który zgodnie z tym rozkładem jest dla pracownika dniem pracy.

Wykonywanie pracy zgodnie z tymi rozkładami czasu pracy nie może naruszać prawa pracownika do dobowego oraz tygodniowego odpoczynku.

Wprowadzenie elastycznego rozkładu czasu pracy
Godziny nadliczbowe w ruchomym czasie pracy - zasada

Jak wynika z art. 140¹ § 4 kodeksu pracy w elastycznych rozkładach czasu pracy ponowne wykonywanie pracy w tej samej dobie nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych. Skorzystanie z któregokolwiek z rozkładów wymienionych w art. 140¹ § 4 kodeksu pracy powoduje, iż co do zasady godziny nadliczbowe nie wystąpią. Warto jednak zwrócić uwagę na ciekawą interpretację MPiPS z października 2013 r., która wydaje się być słuszna.

Godziny nadliczbowe w ruchomym czasie pracy – sytuacje nietypowe

Zdaniem MPiPS o tym czy w ruchomym czasie pracy wystąpią godziny nadliczbowe czy też nie decyduje definicja doby pracowniczej. W związku z faktem, iż przepis art. 140¹ kodeksu pracy ani nie anuluje, ani też nie modyfikuje definicji doby pracowniczej, należy pamiętać o art. 128 § 3 kodeksu pracy oraz o formalnej definicji godzin nadliczbowych wynikającej z art. 151 § 1 kodeksu pracy. Jeśli więc pomimo stosowania ruchomego czasu pracy pracownik rozpocznie pracę poza tym rozkładem w poprzedniej dobie pracowniczej, mogą wystąpić godziny nadliczbowe.

Podsumowując…

Z opisanej powyżej sytuacji wynika, iż w zakładzie wprowadzono pierwszą odmianę elastycznego rozkładu czasu pracy, tj. różne godziny rozpoczynania pracy w poszczególnych dniach pracy. Mając na uwadze brzmienie art. 140¹ § 4 kodeksu pracy oraz interpretację MPiPS należy więc stwierdzić, iż godziny nadliczbowe nie wystąpią w granicach tego rozkładu, tj. w przypadku świadczenia pracy: poniedziałki, środki i piątki od 8.00 do 16.00 oraz we wtorki i czwartki od 6.00 do 14.00.

Odpowiedź

We wtorek pracownik przyszedł do pracy o 5.00 i pracował do 14.00, co daje łącznie dziewięć godzin. Oznacza to, iż w tym dniu pracownik wykonywał pracę w godzinach nadliczbowych w wymiarze jednej godziny. Ponieważ zgodnie z rozkładem miał rozpocząć pracę o 6.00, a przyszedł na 5.00, pracą nadliczbową będzie godzina pracy między 5.00 a 6.00 – jako praca „przypisana” do poniedziałkowej doby pracowniczej. Tę godzinę należy rozliczyć finansowo, tj. pracownikowi należy wypłacić normalne wynagrodzenie za jedną godzinę pracy oraz zrekompensować:

• dodatkiem 50% lub 100%, jeśli była to w zakładzie pora nocna lub też
• czasem wolnym (1:1 na pisemny wniosek pracownika lub 1:1,5 do końca okresu rozliczeniowego).