Odpowiedź:

Ustawa z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców (Dz. U. z 2016 r., poz. 2255), zwana dalej ustawą nowelizującą, zmieniła przesłanki ustalenia regulaminu wynagradzania. Znowelizowany art. 77² § 1 k.p. nakłada obowiązek ustalenia regulaminu wynagradzania na pracodawcę zatrudniającego co najmniej 50 pracowników, nieobjętych zakładowym układem zbiorowym pracy ani ponadzakładowym układem zbiorowym ustalającym warunki wynagradzania za pracę oraz przyznawania innych świadczeń związanych z pracą. Przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej, tj. 1 stycznia 2017 r., próg zatrudnienia, po przekroczeniu którego powstawał rzeczony obowiązek, wynosił 20 pracowników.

Ustawa nowelizująca nie zawiera regulacji odnoszącej się do sytuacji, gdy w wyniku zmiany przepisów z dniem 1 stycznia 2017 r. przestał ciążyć obowiązek ustalenia regulaminu wynagradzania przez pracodawcę, na którego dotychczas obowiązujące przepisy nakładały taką powinność. W tym zakresie odnieść się należy do poglądów doktryny i literalnej treści znowelizowanych przepisów.

Na tle stanu prawnego obowiązującego przed 1 stycznia 2017 r. powszechnie przyjmowano, iż zmniejszenie stanu zatrudnienia poniżej ustawowego progu nie skutkuje uchyleniem regulaminu wynagrodzenia. Zasada ta ma nadal zastosowanie z tą jednak modyfikacją, iż granica zatrudnienia dotyczy nie 20 lecz 50 pracowników. Odnieść należy ją również do sytuacji, gdy wskutek zmiany przepisów dokonanej przez ustawę nowelizującą na pracodawcy przestał ciążyć obowiązek uchwalenia regulaminu wynagrodzenia. Tym samym za nieuzasadnione należy uznać stanowisko, iż z dniem 1 stycznia 2017 r. automatycznie przestał obowiązywać regulamin wynagradzania, którego obowiązek przyjęcia wynikał z dotychczas obowiązujących przepisów. Regulamin ten nadal obowiązuje.

Z dyspozycji art. 77² § 1 k.p. wynika, iż powinność uchwalenia regulaminu wynagradzania obejmuje pracodawców zatrudniających co najmniej 50 pracowników. Nie wynika z niego natomiast zakaz uchwalania regulaminu wynagradzania oraz jego obowiązywania u pracodawców zatrudniających mniej niż 50 pracowników. Pracodawcy ci mogą ustalić taki regulamin. Potwierdza to treść art. 77² § 1¹ k.p. Przepis ten stanowi, iż pracodawca zatrudniający mniej niż 50 pracowników, nieobjętych zakładowym układem zbiorowym pracy ani ponadzakładowym układem zbiorowym pracy ustalającym warunki wynagradzania za pracę oraz przyznawania innych świadczeń związanych z pracą, może ustalić warunki wynagradzania za pracę w regulaminie wynagradzania.

Przepisy nie przewidują ani możliwości, ani trybu uchylenia obowiązującego regulaminu wynagradzania. Jedynie art. 77² § 3 k.p. stanowi, iż regulamin wynagradzania obowiązuje do czasu objęcia pracowników zakładowym układem zbiorowym pracy lub ponadzakładowym układem zbiorowym pracy ustalającym warunki wynagradzania za pracę oraz przyznawania innych świadczeń związanych z pracą w zakresie i w sposób umożliwiający określanie, na jego podstawie, indywidualnych warunków umów o pracę.

Niektórzy przedstawiciele doktryny przyjmują, iż skoro obowiązek istnienia regulaminu wynagradzania jest ściśle związany z zatrudnieniem określonej liczby pracowników, pracodawca zatrudniający mniejszą liczbę pracowników niż to wynika z Kodeksu pracy może ten regulamin uchylić. Taka czynność mogłaby zostać przeprowadzona wyłącznie w trybie przewidzianym dla wprowadzenia regulaminu wynagradzania, tj. określonym w art. 77² § 4 - 6 k.p. Należy jednak zaznaczyć, iż pogląd ten jest powszechnie krytykowany i wzbudza kontrowersje.

Radca Prawny

Dominika Zarzycka-Dudek

dzarzycka.dudek@pckp.pl

 

Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta

ekspert@pckp.pl