Osoba prowadząca pozarolniczą działalność podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Świadczeniobiorca emerytalny wykonujący pracę na podstawie umowy zlecenia, przy założeniu, że umowa zlecenia jest jego jedynym tytułem ubezpieczenia, podlega obligatoryjnie ubezpieczeniu w pełnym wymiarze obciążeń składkowych. Zatem zleceniodawca jako płatnik składek obowiązku ubezpieczeniowego emeryta świadczącego pracę na podstawie umowy zlecenia, ma obowiązek naliczyć i dokonać rozliczenia składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne (składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w przypadku osób, które przekraczają wiek 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, nie zostaną naliczone).

Mam prawo do renty rodzinnej, od przyszłego miesiąca rozpocznę działalność gospodarczą, czy powinienem być objęty obowiązkowo ubezpieczeniami społecznymi z tytułu tej działalności? Czy mogę przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego?

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 24 stycznia 2012 r. (III UZP 7/11) stwierdził, że pracownik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych niebędący radcą prawnym, zatrudnionym w oddziale Zakładu, może być pełnomocnikiem tego oddziału w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych (art. 87 § 2 zd. 1 kpc).

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 9 i 9a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t. Dz. U. z 2009 r., Nr 205, poz. 1585, ze zm.) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby pobierające zasiłek dla bezrobotnych oraz osoby pobierające stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące. Jednocześnie zgodnie z art. 12 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby pobierające stypendium obowiązkowo podlegają także ubezpieczeniu wypadkowemu.

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 17 stycznia 2012 r. (I UZP 9/11) uznał, że na wniosek nabywcy przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, za zgodą zbywającego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych powinien wydać zaświadczenie o stanie zaległości składkowych zbywającego związanych z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, powstałych do dnia nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części (art. 31 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, jednolity tekst: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz.1585 ze zm. w związku z art. 112 i w związku z art. 306g ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, jednolity tekst: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz.60 ze zm.).

W myśl wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 2011 r. (II UK 308/10):

Zgodnie z art. 56§1 Ordynacji podatkowej (Dz. U. z 2005 r., Nr 8, poz. 60 ze zm.) od dnia 10 maja 2012 r. stawka odsetek za zwłokę wynosi 14,5% w skali rocznej.

Zgodnie w wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 kwietnia 2007 r. (V SA/Wa 308/07) na zobowiązanym z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne spoczywa obowiązek prawidłowego wywiązywania się z konieczności płacenia składek, a co za tym idzie, czuwania nad terminowością ich płacenia.

Zgodnie z art. 40a ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.), od dnia l maja 2011 r., w ramach konta ubezpieczonego będącego członkiem OFE lub niebędącego członkiem OFE, ale mającego obowiązek przystąpienia do OFE, Zakład prowadzi subkonto, na którym - poczynając od składek należnych za maj 2011 r. - ewidencjonuje się informacje o zwaloryzowanej wysokości wpłaconych składek na ubezpieczenie emerytalne wraz z wyegzekwowanymi od tych składek odsetkami za zwłokę.