Możliwość tworzenia pracowniczych kas zapomogowo – pożyczkowych uregulowana została w przepisach ustawy o związkach zawodowych. Szczegółowe zasady organizowania i działania PKZP oraz obowiązki zakładów pracy w tym zakresie uregulowane zostały natomiast w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 1992 r. w sprawie pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w zakładach pracy.

Z przepisów powołanego rozporządzenia wynika między innymi, że pracownicy należący do PKZP mają prawo korzystać ze zgromadzonych wkładów w formie pożyczek oraz zapomóg, a w przypadku likwidacji PKZP - wypłaty środków z funduszu rezerwowego. Podkreślić należy, że te ostatnie w myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowią przychód z innych źródeł, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ponieważ przepisy prawa nie przyznały PKZP osobowości prawnej, nie będą na niej ciążyły obowiązki płatnika związane z obowiązkiem poboru zaliczki na podatek dochodowy. PKZP nie ma również obowiązku sporządzenia informacji o przychodach z innych źródeł (PIT-8C). Taki obowiązek nie spoczywa również na pracodawcy.

Obowiązek opodatkowania uzyskanego z funduszu rezerwowego przychodu obciąża indywidualnie każdego, komu PKZP takie świadczenie postawiła do dyspozycji. Podatnik ma obowiązek wykazać powyższe przychody w zeznaniu rocznym wraz z innymi przychodami na formularzu PIT-36.