Niedawno przeczytałam tekst nowej ustawy, która zmienia Kodeks pracy. W świetle nowych przepisów pracodawca będzie musiał wydać pracownikowi świadectwo pracy po zakończeniu okresu 24 miesięcy zatrudniania na podstawie umowy o pracę na okres próbny, umowy o pracę na czas określony lub umowy o pracę na czas wykonania określonej pracy, nawet jeżeli z pracownikiem kontynuujemy zatrudnienie. Wskazana nowelizacja nie wspomina o umowie o pracę na zastępstwo. Czy oznacza to, że takiej umowy nie będziemy uwzględniali w limicie 24 miesięcy zatrudnienia, po upływie którego musze wydać pracownikowi świadectwo pracy?

W dniu 18 lutego 2011r. w Dzienniku Ustaw ukazała się ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy, która wprowadza nowe zasady wydawania świadectw pracy w związku z okresami zatrudnienia pracownika opartymi na terminowej umowie o pracę. W świetle nowych rozwiązań, jeżeli pracownik będzie pozostawał w zatrudnieniu u tego samego pracodawcy na podstawie umowy o pracę na okres próbny, umowy o pracę na czas określony lub umowy o pracę na czas wykonania określonej pracy, pracodawca będzie zobowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy obejmujące zakończone okresy zatrudnienia na podstawie takich umów, zawartych w okresie 24 miesięcy, poczynając od zawarcia pierwszej z tych umów. Zatem ustawa w istotny sposób modyfikuje dotychczasowe rozwiązania prawne, w świetle których obowiązek wydania świadectwa pracy przez pracodawcę powstawał w przypadku zakończenia jednej umowy o pracę i zawarcia bezpośrednio po niej kolejnej umowy o pracę (z tym samym pracodawcą) dopiero gdy z takim żądaniem wystąpi pracownik. Nowe przepisy zachowują możliwość wydania pracownikowi świadectwa pracy wcześniej tzn. przed upływem 24 miesięcy pozostawania w zatrudnieniu u tego samego pracodawcy na podstawie umowy o pracę na okres próbny, umowy o pracę na czas określony lub umowy o pracę na czas wykonania określonej pracy, ale wyłącznie w przypadku gdy pracownik wystąpi z takim wnioskiem w formie pisemnej.

Nowe przepisy rzeczywiście nie wspominają wprost o umowie o pracę o pracę zawartej na okres zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Może to wywołać wątpliwość, czy obowiązek wydania zbiorczego świadectwa pracy dla kilku umów terminowych wystąpi również, jeśli jedną z tych umów będzie umowa o pracę „na zastępstwo”. Odpowiadają na tak postawione pytanie trzeba jednak zwrócić uwagę, że art. 25 § 1 Kodeksu pracy, który wskazuje dopuszczalne w naszym porządku prawnym rodzaje umów o pracę, traktuje umowę o pracę „na zastępstwo” jako szczególny rodzaj umowy o pracę na czas określony. Jak stanowi wskazany przepis „jeżeli zachodzi konieczność zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, pracodawca może w tym celu zatrudnić innego pracownika na podstawie umowy o pracę na czas określony, obejmujący czas tej nieobecności”. Co prawda ustawodawca wyposażył taką umowę o pracę w pewne szczególne cechy w stosunku do innych umów o pracę na czas określony (np. szczególną długość okresu wypowiedzenia umowy o pracę), które jednak nie zmieniają zasadniczego charakteru takiej umowy.

W tym świetle wymienienie w treści nowelizowanego art. 97 § 11 Kodeksu pracy umowy o pracę „na zastępstwo” byłoby zbędne, gdyż skoro wskazany przepis wspomina o okresie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony to sformułowanie takie zawiera w sobie również zatrudnienie na podstawie umowy o pracę zawartej na czas zastępstwa innego pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Zatem nowe przepisy dotyczyć będą również okresów zatrudnienia wynikających z zawartej z pracownikiem umowy o pracę „na zastępstwo”.