Zatrudnienie osób na podstawie umów cywilnoprawnych a kodeks pracy

W świetle art. 304 § 1 kodeksu pracy pracodawca jest obowiązany zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy wynikające z art. 207 § 2 kodeksu pracy osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, a także osobom prowadzącym w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą. Podobnie jest w przypadku przedsiębiorców niebędących pracodawcami, organizujących pracę wykonywaną przez osoby fizyczne na innej podstawie niż stosunek pracy lub / i prowadzące na własny rachunek działalność gospodarczą (art. 207 § 3 kodeksu pracy).

Wykonywanie „pracy cywilnoprawnej” a kodeks pracy (bhp)

Zgodnie natomiast z art. 3041 kodeksu pracy obowiązki wskazane w art. 211 kodeksu pracy (pracownika)w zakresie określonym przez pracodawcę lub inny podmiot organizujący pracę, ciążą również na osobach fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę lub inny podmiot organizujący pracę, a także na osobach prowadzących na własny rachunek działalność gospodarczą, w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę lub inny podmiot organizujący pracę.

Według PIP….

W kwestii badań profilaktycznych osób wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych wypowiedziała się Państwowa Inspekcja Pracy. W piśmie z dnia 8 sierpnia 2007 r. (znak: GNP/426/4560-364/07/PE, publ. prawo.rp.pl) Departament Prawny GIP uznał, iż "Jeśli rodzaj wykonywanej pracy, stopień zagrożeń związanych z warunkami pracy lub przebiegiem procesów jest tak znaczny, że wskazane jest, aby nawet do doraźnego wykonywania tych prac lub przebywania w tych warunkach były dopuszczane wyłącznie osoby fizyczne mające odpowiedni stan zdrowia i przeszkolone w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy - pracodawca lub inny podmiot organizujący pracę może wymagać od osoby, z którą zawiera umowę cywilnoprawną poddania się badaniu lekarskiemu lub szkoleniu w zakresie bhp. Wówczas osoba ta ma na podstawie art. 211 K.p. obowiązek odbyć szkolenie i poddać się badaniom bhp."

Podsumowując…

Z aktualnie obowiązujących przepisów (art. 304 i art. 3041 kodeksu pracy) wynika, iż obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz obowiązek podporządkowania się przepisom bhp spoczywa także na pracodawcach / przedsiębiorcach zatrudniających osoby na podstawie m.in. umów cywilnoprawnych. Osoby zatrudnione natomiast są objęte kodeksowymi obowiązkami pracowniczymi w zakresie  określonym przez pracodawcę lub inny podmiot organizujący pracę. PIP jako kryterium ustaliła „rodzaj wykonywanej pracy oraz stopień zagrożeń związanych z warunkami pracy lub przebiegiem procesów”.

Mając powyższe na uwadze warto więc przeanalizować występujące w zakładzie pracy zagrożenia oraz ich stopień, a także spisać bądź też ustalić w inny sposób obszar bhp, któremu te osoby będą podporządkowane. To bowiem pracodawca decyduje, czy osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych będą skierowane na badania lekarskie, czy też nie.