Podnoszenie kwalifikacji zawodowych a przychód ze stosunku pracy

Kodeks pracy nakłada na pracodawcę obowiązek umożliwienia pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych (art. 17 i art. 94 pkt 6 k.p.). Zasady realizacji przedmiotowego obowiązku regulują art. 103¹ k.p. – art. 103⁶ k.p. Przepisy określają m.in. świadczenia, do jakich pracodawca jest obowiązany względem podnoszącego kwalifikacje zawodowe pracownika. W szczególności nakładają one na pracodawcę obowiązek udzielenia płatnego urlopu szkoleniowego oraz zwolnienia z całości lub części dnia pracy, na czas niezbędny, by punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania (art. 103¹ k.p.). Ponadto, w myśl art. 103³ k.p., pracodawca może przyznać pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe dodatkowe świadczenia, w tym pokryć opłaty za kształcenie, przejazd, podręczniki i zakwaterowanie.

Nie zawsze świadczenia uzyskiwane z tytułu podnoszenia kwalifikacji zawodowych stanowią dla pracownika przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 2032 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. Jeżeli  podnoszenie kwalifikacji zawodowych jest niezbędne dla wykonywania obowiązków zawodowych pracownika w firmie na danym stanowisku, koszty pracodawcy z tym związane nie są przychodem pracownika i nie podlegają opodatkowaniu. Natomiast, jeśli podnoszenie kwalifikacji zawodowych nie pozostaje w związku z wykonywaniem czynności przez pracownika na danym stanowisku pracy i ma na celu podniesienie jego ogólnego poziomu wiedzy oraz wykształcenia, wówczas koszty ponoszone przez zakład pracy stanowią przychód pracownika ze stosunku pracy (zob. Interpretacja Indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 5 października 2009 r., nr IBPBII/1/415-582/09/BD).

Zwolnienie z podatku

Stosownie do dyspozycji art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy, wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymywanych za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy oraz za czas urlopu szkoleniowego.

Przesłanką zastosowania przedmiotowego zwolnienia jest przyznanie świadczeń na podnoszenie kwalifikacji zawodowych zgodnie z odrębnymi przepisami. Jak wyjaśnił bowiem Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 27 kwietnia 2010 r., „z brzmienia tego przepisu wynika, iż omawianym zwolnieniem podatkowym objęte są te świadczenia przyznane przez pracodawcę pracownikom podnoszącym kwalifikacje zawodowe i wykształcenie ogólne, które przewidziane są w odrębnych przepisach wydanych na podstawie delegacji zawartych w Kodeksie pracy (art. 103) i ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. Nr 95, poz. 425 z późn. zm.) - art. 68 ust. 1, art. 68c ust. 1 i które dotyczą szkolnych i pozaszkolnych form podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia osób dorosłych.” (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 kwietnia 2010 r., sygn. akt II FSK 2116/08). Tym samym ze zwolnienia korzystają świadczenia pracodawcy z tytułu podnoszenia kwalifikacji zawodowych udzielone na podstawie powołanych powyżej przepisów Kodeksu pracy. 

Z przedmiotowego zwolnienia nie korzystają świadczenia otrzymywane tytułem wynagrodzenia za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy oraz za czas urlopu szkoleniowego.

Radca Prawny

Dominika Zarzycka-Dudek

dzarzycka.dudek@pckp.pl

 

Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta

ekspert@pckp.pl