Powszechnie przyjmowano jednak, że w okresie wypowiedzenia pracodawca może zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy. W miarę możliwości zwolnienie to powinno nastąpić za porozumieniem stron, zaś ponowne zobowiązanie pracownika przez pracodawcę do świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia wymaga zgody pracownika. Stanowisko takie podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 05.07.2005 r., sygn. akt I PK 176/04.

Wątpliwości w zakresie możliwości zwolnienia pracownika z obowiązku wykonywania pracy spowodowane są treścią art. 22 kodeksu pracy, z którego wynika, że pracodawca ma zapewnić pracownikowi nie tylko wynagrodzenie w okresie zatrudnienia, ale również możliwość faktycznego wykonywania pracy. Zwrócił na to uwagę Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28.10.1998 r., sygn. akt I PKN 361/98, w którym wskazał, że „zobowiązanie do zatrudnienia przy pracy określonego rodzaju (art. 22 § 1 KP) oznacza obowiązek pracodawcy dopuszczenia pracownika do świadczenia umówionej pracy”.

Kolejna wątpliwość pojawiająca się przy tym zagadnieniu wiąże się z wypłatą wynagrodzenia za czas zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy. Zgodnie z art. 80 kodeksu pracy wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią. W obecnym stanie prawnym nie ma przepisu, który gwarantowałby pracownikowi wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy, jeżeli pracodawca zwalnia go z tego obowiązku.

W tym zakresie również wypowiedział się Sąd Najwyższy, który w wyroku z dnia 16.06.2005 r., sygn. akt I PK 260/04, wskazał, że „pracownik zwolniony przez pracodawcę z obowiązku świadczenia pracy doznaje przeszkód w jej wykonywaniu z przyczyn dotyczących pracodawcy (art. 81 § 1 k.p.) i z tego tytułu przysługuje mu wynagrodzenie w wysokości określonej w tym przepisie”.

Wychodząc naprzeciw tym wątpliwościom, ustawodawca postanowił uregulować to zagadnienie w przepisach prawa pracy.

Uchwalone w dniu 25 czerwca 2015 r. zmiany w Kodeksie pracy rozwiązują większość z przedstawionych powyżej wątpliwości. Zmiany przewidują bowiem wprowadzenie do kodeksu pracy przepisu art. 36² stanowiącego, iż „w związku z wypowiedzeniem umowy o pracę pracodawca może zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia. W okresie tego zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.”.

Po wejściu w życie zmienionych przepisów dopuszczalne będzie zatem w drodze jednostronnej czynności pracodawcy zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. Dotyczyć to będzie okresu wypowiedzenia każdej umowy. Możliwość taka będzie istniała zarówno przy wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na okres próbny, jak i na czas określony oraz nieokreślony. W okresie niewykonywania pracy pracownik zachowa prawo do wynagrodzenia w takiej wysokości, w jakiej otrzymałby wynagrodzenie, gdyby normalnie pracował, zgodnie z obowiązującym go w tym czasie systemem i rozkładem czasu pracy.