Zakaz łączenia systemów czasu pracy

Kodeks pracy określa zamknięty katalog systemów czasu pracy. Należą do nich system:

• podstawowy;
• równoważny, występujący z kilku odmianach (art. 135 - 137 k.p.);
• pracy w ruchu ciągłym (art. 138 k.p.);
• przerywany (art. 139 k.p.);
• skróconego tygodnia pracy (art. 143 k.p.);
• pracy weekendowej (art. 144 k.p.);
• zadaniowy (art. 140 k.p.).

Pracodawca nie może w/w systemów czasu pracy łączyć i tworzyć tzw. systemów mieszanych. Dokładna analiza przepisów wskazuje bowiem, iż łączenie poszczególnych systemów czasu pracy skutkowałoby naruszeniem przepisów o czasie pracy oraz normach odpoczynku. Ponadto łączenie systemów czasu pracy może zostać uznane za próbę obejścia przepisów o pracy w godzinach nadliczbowych.

Możliwość tworzenia mieszanych systemów czasu pracy zakwestionował Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 czerwca 2010 r., sygn. akt I PK 6/10. W uzasadnieniu tego orzeczenia Sąd Najwyższy stanął bowiem na stanowisku, iż nie istnieje instytucja mieszanych systemów czasu pracy.

Zakaz tworzenia mieszanych systemów czasu pracy nie stoi na przeszkodzie wprowadzeniu w zakładzie pracy różnych systemów czasu pracy w stosunku do poszczególnych grup pracowników, np. podstawowego w stosunku do pracowników administracyjnych i równoważnego do pracowników produkcji. Powinno to zostać dokonane w przepisach wewnątrzzakładowych, np. regulaminie pracy. Przepisy te winny dokładnie określać systemy czasu pracy, które są stosowane wobec poszczególnych grup pracowników.

Wyjątek od zasady

Wyjątek od zakazu łączenia systemów czasu pracy statuuje art. 26c ust. 3 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 406 z późn. zm.). Wynika z niego, iż w uzasadnionych przypadkach do pracowników objętych przerywanym systemem czasu pracy może być stosowany równocześnie równoważny system czasu pracy. W praktyce taki system czasu pracy wprowadzany jest wobec pracowników teatrów i oper.

System czasu pracy a rozkład czasu pracy

Od systemów czasu pracy odróżnić należy rozkłady czasu pracy: praca zmianowa (art. 146 k.p.), indywidualny rozkład czasu pracy (art. 142 k.p.), ruchomy rozkład czasu pracy (art. 140¹ k.p.). Rozkład czasu pracy jest to bowiem sposób zorganizowania czasu pracy w ramach obowiązującego pracownika systemu czasu pracy. Rozkłady czasu pracy funkcjonują zatem w ramach systemów czasu pracy, ale ich wprowadzenie nie skutkuje powstaniem mieszanego systemu czasu pracy.

Radca Prawny

Dominika Zarzycka-Dudek

dzarzycka.dudek@pckp.pl

 

Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta

ekspert@pckp.pl