
Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 18 listopada 2010 r. (Dz. U. Nr 225, poz. 1474) orzekł że:
- art. 218 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, ze zm.) oraz art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 i Nr 218, poz. 1690 oraz z 2010 r. Nr 105, poz. 668) przez to, że dopuszczają wobec tej samej osoby fizycznej, za ten sam czyn, odpowiedzialność za przestępstwo i dodatkową opłatę, o której mowa w art. 24 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych,
- art. 98 ust. 1 pkt 1 i art. 98 ust. 2 w związku z art. 98 ust. 1 pkt 1 oraz art. 24 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez to, że dopuszczają wobec tej samej osoby fizycznej, za ten sam czyn, odpowiedzialność za wykroczenie i dodatkową opłatę, o której mowa w art. 24 ust. 1 tej ustawy
W związku z powyższym z dniem 31 maja 2012 r. weszła w życie ustawa z dnia 10 maja 2012 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 611), która w art. 2 wprowadza zmiany poprzez dodanie do art. 24 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ust. 1a-1d.
Zgodnie z ust. 1a do art. 24, w razie nieopłacenia składek lub opłacenia ich w zaniżonej wysokości Zakład może wymierzyć płatnikowi składek dodatkową opłatę do wysokości 100% nieopłaconych składek. Od decyzji tej przysługuje odwołanie do sądu.
Zgodnie z ust. 1b do art. 24, wobec płatnika składek będącego osobą fizyczną, który został skazany prawomocnym wyrokiem za nieopłacenie składek lub opłacenie ich w zaniżonej wysokości, dodatkowej opłaty za ten sam czyn nie wymierza się.
W myśl ust. 1c, w razie wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie dotyczące nieopłacenia składek lub opłacenia ich w zaniżonej wysokości, postępowania o wymierzenie dodatkowej opłaty płatnikowi składek będącemu osobą fizyczną za ten sam czyn nie wszczyna się, a wszczęte zawiesza do dnia zakończenia postępowania w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie.
Zgodnie z ust. 1d, w razie prawomocnego skazania płatnika będącego osobą fizyczną za przestępstwo lub wykroczenie polegające na nieopłaceniu składek lub ich opłaceniu w zaniżonej wysokości, wszczęte postępowanie o wymierzenie opłaty dodatkowej za ten sam czyn, za dany okres Zakład Ubezpieczeń Społecznych zobligowany będzie umorzyć z urzędu. Podstawę umorzenia postępowania stanowić będzie prawomocny wyrok skazujący sądu karnego. Umorzenie postępowania następuje w formie decyzji.
Natomiast zgodnie z dodanym ust. 1d pkt 2, gdy zostało wszczęte postępowanie o wymierzenie opłaty dodatkowej, zakończone wydaniem decyzji i pobraniem przez ZUS od płatnika opłaty dodatkowej, a w której płatnik został następnie skazany prawomocnym wyrokiem sądu karnego za nieopłacenie składek za ten sam czyn, za ten sam okres, wówczas ZUS zobowiązany będzie, do uchylenia z urzędu decyzji o wymierzeniu opłaty dodatkowej, a w razie jej opłacenia przez płatnika – dokonania zwrotu wraz z odsetkami za zwłokę.
Zobacz szkolenia: