Umowa „na zastępstwo”, choć w naszym ustawodawstwie pojawiła się jako samodzielna konstrukcja już kilka lat temu, dopiero ostatnio doczekała się większego zainteresowania ze strony pracodawców. W praktyce wybór osoby zastępującej nie zawsze jest wyborem trafnym. W tej sytuacji strony, o ile nie podejmą decyzji o rozwiązaniu umowy w wyniku zgodnego porozumienia, aby przedwcześnie zakończyć byt umowy o pracę „na zastępstwo” muszą odwołać się do art. 331 Kodeksu pracy, zgodnie z którym okres wypowiedzenia umowy o pracę „na zastępstwo” wynosi 3 dni robocze.

Konstrukcja samego wypowiedzenia nie wymaga szczególnego rozwinięcie, jednak wskazany przepis zawiera jedną wątpliwość, z którą nie radzi sobie wielu pracodawców. Chodzi bowiem o wykładnię pojęcia „dnia roboczego”, który jest ustawową miarą, według której określa się długość okresu wypowiedzenia takiej umowy. W odróżnienia od pojęć „tygodnia” i „miesiąca”, które w kontekście przepisów regulujących wypowiedzenie umowy o pracę doczekały się kodeksowej definicji, nie znajdziemy w kodeksie pracy przepisu zawierającego legalną definicję „dnia roboczego”. W takiej sytuacji niejako naturalnie czujemy potrzebę odwołania się do najprostszej, znanej z języka potocznego, wykładni pojęcia „dzień roboczy”, za który gotowi jesteśmy uznać każdy dzień tygodnia, w który pracownik świadczy (bądź powinien świadczyć) pracę. Przy takim ujęciu to ile dni kalendarzowych zawrze się w okresie wypowiedzenia umowy o pracę „na zastępstwo” byłoby każdorazowo uwarunkowane indywidualnym rozkładem (harmonogramem) czasu pracy pracownika. Przy takiej wykładni zatem dniem roboczym byłaby niedziela czy święto, o ile dany pracownik miałby zaplanowaną pracę w tym dniu. A jak przy tej wykładni należałoby zinterpretować sytuację pracownika, który w okresie wypowiedzenia zostałby wezwany do pracy poza obowiązującym go rozkładem czasu pracy w dniu wolnym od pracy? Czy taki dzień stawałby się „roboczym” i wpływał na bieg okresu wypowiedzenia umowy?

Wydaje się więc, że przedstawiona powyżej propozycja wykładni pojęcia „dnia roboczego” nie przystaje do potrzeb praktyki, w której postulat pewności obrotu prawnego, jak i potrzeba czytelnego określenia granic czasowych praw i obowiązków stron wynikających ze stosunku pracy, odgrywa zasadniczą rolę. Stąd też przy definiowaniu pojęcia „dnia roboczego” właściwe wydaje się odwołanie do art. 151⁹ § 1 kodeksu pracy, zgodnie z którym dniami wolnymi od pracy są niedziele i święta określone w przepisach o dniach wolnych od pracy, i uznanie za dni robocze wszelkich dni, które nie są dniami wolnymi w rozumieniu wskazanego przepisu. W tym ujęciu rozkład czasu pracy pracownika nie będzie miał znaczenia prawnego dla określenia dnia, w którym upłynie okres wypowiedzenia. Powyższy sposób ustalania biegu okresu wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas zastępstwa znajduje również potwierdzenie w wykładni zaprezentowanej przez PIP. Jak wynika z opinii wyrażonej w piśmie z dnia 1 marca 2010 r. Głównego Inspektoratu Pracy nr GPP-517-4560-14-1/10/PE/RP (publik. Rzeczposp. DF 2010/66/4) „niezależnie od rozkładu czasu pracy pracownika, jeżeli sobota nie wypada w święto ustawowo uznane za dzień wolny od pracy, należy ją wliczać do 3-dniowego okresu wypowiedzenia”. W stanowisku wyrażonym we wskazanym powyżej piśmie podniesiono, że „przez dni robocze należy rozumieć wszystkie dni, które nie są niedzielami i świętami ustawowo uznanymi za dni wolne od pracy”, a wskazany sposób ustalania długości okresu wypowiedzenia należy stosować również do wypowiedzenia umowy o pracę na okres próbny, o którym mowa w art. 32 pkt 1 Kodeksu pracy.

Zobacz szkolenia:

• Przegląd wydarzeń kadrowych 2012