Owe zdarzenia mają zróżnicowany charakter, ponieważ niekiedy są związane z zachowaniami stron stosunku pracy, w innych zaś przypadkach z okolicznościami od nich całkowicie niezależnymi. Innymi słowy wygaśnięcie umowy o pracę (stosunku pracy) następuje z chwilą spełnienia się okoliczności, z którymi prawo wiąże skutek w postaci ustania stosunku pracy. Są to inne zdarzenia niż oświadczenia woli, gdyż w przypadku tych oświadczeń kodeks pracy używa określenia "rozwiązanie umowy" (art. 30 § 1 kodeksu pracy). W przypadku wygaśnięcia stosunku pracy nie ma wymogu składania oświadczenia woli czy też zawiadamiania pracownika o tym fakcie. Wygaśniecie umowy następuje z chwilą, z którą zaistniało zdarzenie.

Wygaśniecie umowy o pracę następuje z mocy samego prawa ze skutkiem natychmiastowym i niezależnie od woli stron. Nie mają tu zastosowania żadne okresy wypowiedzenia. Wygaśnięcie nie jest konsultowane ze związkami zawodowymi. We wszystkich przypadkach stosunek pracy wygasa ex tunc  (na przyszłość od chwili zdarzenia). Ponadto w razie naruszenia przepisów o wygaśnięciu umów o pracę pracownikowi przysługuje odwołanie do sądu pracy (art. 67 kodeksu pracy).

Skutki prawne wygaśnięcia umowy o pracę:

• ustanie stosunku pracy,
• obowiązek niezwłocznego wydania świadectwa pracy (art. 97 § 1 kodeksu pracy).

Zdarzenia powodujące wygaśnięcie stosunku pracy:

1. Śmierć pracownika (art. 63¹ kodeksu pracy),
2. Śmierć pracodawcy (art. 63² kodeksu pracy),
3. Tymczasowe aresztowanie (art. 66 kodeksu pracy) - z upływem 3 miesięcy nieobecności pracownika w pracy z powodu tymczasowego aresztowania, chyba że pracodawca rozwiązał wcześniej bez wypowiedzenia umowę o pracę z winy pracownika (§ 1),
4. Uchybienie terminowi powrotu do pracy pracownika, który przebywał na urlopie bezpłatnym udzielonym w związku z wyborem (art. 74 kodeksu pracy).