Już 16 lipca br. wejdą w życie nowe uregulowania podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracowników. Ustawa z dnia 20 maja 2010r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych realizuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 31 marca 2009 r. (sygn. akt K 28/08), w następstwie którego z dniem 10 kwietnia 2010r. utraciły moc dotychczas obowiązujące przepisy. Ustanie wreszcie więc trwający od 10 kwietnia br. stan niepewności, co skutków prawnych podnoszenia przez pracowników ze wsparciem ze środków pracodawcy.

Nowelizacja dodaje do Kodeksu pracy przepisy art. 1031 - 1036, które kompleksowo regulując zdobywanie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą (podnoszenie kwalifikacji), jak również bez takiej zgody.

W świetle nowych przepisów zarówno gdy pracownik podnosi kwalifikacje z inicjatywy pracodawcy, jak i wyłącznie za jego zgodą, nabędzie uprawnienie do urlopu szkoleniowego oraz do zwolnienia z całości lub części dnia pracy, na czas niezbędny, aby punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania. Co jednak najważniejsze – za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy pracownik zachowa prawo do wynagrodzenia.

Przewidziany w nowych przepisach urlop szkoleniowy będzie udzielany na dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, a jego wymiar urlopu szkoleniowego wyniesie:

• 6 dni – przystąpienie do egzaminów eksternistycznych,
• 6 dni – przystąpienie do egzaminu maturalnego,
• 21 dni – w ostatnim roku studiów na przygotowanie pracy dyplomowej oraz przygotowanie się i przystąpienie do egzaminu.

Inne świadczenia związane z podnoszeniem przez pracownika kwalifikacji jak na przykład: opłaty za kształcenie, przejazdy, zakwaterowanie, koszty podręczników będą mogły, ale nie będą musiały zostać przyznane pracownikowi przez pracodawcę. Szczegółowy rozkład praw i obowiązków pracownika i pracodawcy związany z podnoszeniem kwalifikacji przez pracownika strony będę określały w umowie szkoleniowej, jednak jej zawarcie będzie obligatoryjne tylko wtedy, gdy pracodawca poweźmie zamiar zobowiązania pracownika do pozostawania w zatrudnieniu po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Umowa nie będzie mogła jednak zawierać postanowień mniej korzystnych niż wynikające z regulacji zawartej w Kodeksie pracy.

Gdy strony zawrą umowę szkoleniową pracownik będzie mógł zostać zobowiązany do zwrotu kosztów poniesionych przez pracodawcę, przy czym zwrot kosztów będzie następował proporcjonalnie do okresu zatrudnienia po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub okresu zatrudnienia w czasie ich podnoszenia. Żądanie przez pracodawcę zwrotu kosztów podnoszenia kwalifikacji zawodowych będzie uzasadnione w następujących sytuacjach:

• nie podjęcia bez uzasadnionych przyczyn podnoszenia kwalifikacji zawodowych
• przerwania bez uzasadnionych przyczyn podnoszenia kwalifikacji zawodowych.
• rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia przez pracodawcę z winy pracownika w trakcie podnoszenia kwalifikacji lub (gdy zawarto to w umowie) w okresie nie dłuższym niż w ciągu 3 lat po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji.
• wypowiedzenia stosunku pracy przez pracownika w trakcie podnoszenia kwalifikacji lub (gdy zawarto to w umowie) w okresie nie dłuższym niż w ciągu 3 lat po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji (za wyjątkiem powołania się przez pracownika na mobbing jako przyczynę wypowiedzenia).
• nieuzasadnionego rozwiązanie umowy o pracę przez pracownika bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 Kodeksu pracy w trakcie podnoszenia kwalifikacji lub (gdy zawarto to w umowie) w okresie nie dłuższym niż w ciągu 3 lat po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji.
• nieuzasadnionego rozwiązanie umowy o pracę przez pracownika bez wypowiedzenia na podstawie art. 943 Kodeksu pracy w trakcie podnoszenia kwalifikacji lub (gdy zawarto to w umowie) w okresie nie dłuższym niż w ciągu 3 lat po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji.