Jeżeli ubezpieczony, który prowadzi kilka rodzajów pozarolniczej działalności gospodarczej, wybierze jeden do obowiązkowego ubezpieczenia, to w takiej sytuacji nie ma już możliwości dobrowolnego ubezpieczenia z tytułu innej prowadzonej działalności.

Zgodnie z przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (u.s.u.s.) osoby fizyczne, które na terenie Polski są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą, podlegają:

1. obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu (art. 6 ust. 1 pkt 5 u.s.u.s.);
2. obowiązkowemu ubezpieczeniu wypadkowemu (art. 12 ust. 1 u.s.u.s.);
3. dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu – na wniosek (art. 11 ust. 2 u.s.u.s.).

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla przedsiębiorców stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż:

1. 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych, ogłoszonego na dany rok kalendarzowy (składka w nowej wysokości obowiązuje od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku; w 2018 r. najniższa podstawa wymiaru tych składek wynosi 2.665,80 zł, tj. 60% z kwoty 4.443 zł) lub
2. 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia - w przypadku gdy przedsiębiorca ma prawo do ulgi przewidzianej dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą (w 2018 r. minimalna podstawa wymiaru tych składek wynosi 630 zł, tj. 30% z kwoty 2.100 zł).

Natomiast roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym roku kalendarzowym nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy (art. 19 ust. 1 u.s.u.s.). W roku 2018 jest to kwota 133 290 zł.