Obniżenie wieku emerytalnego

Z dniem wejścia w życie ustawy z dnia z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2017 r., poz. 38) zwanej dalej ustawą nowelizującą, zaczną obowiązywać przepisy o obniżonym wieku emerytalnym. Od 1 października 2017 r.  emerytura przysługiwać będzie po osiągnięciu wieku emerytalnego wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn (art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 887 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o emeryturach i rentach, w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą).

Obniżenie wieku emerytalnego było wynikiem braku akceptacji społecznej dla jego podwyższenia dokonanego ustawą z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2012 r., poz. 637), zwanej dalej ustawą z 2012 r. Rzeczona ustawa nie tylko podwyższyła, ale także zrównała powszechny wiek emerytalny kobiet i mężczyzn. Miał on wynosić 67 lat. Przy czym proces podwyższania i zrównywania wieku emerytalnego miał być dokonywany stopniowo.

Przepisy przejściowe

W art. 28 i 29 ustawy nowelizującej ustawodawca uregulował zasady korzystania z ochrony z art. 39 k.p. w okresie przejściowym.

Z dyspozycji art. 28 ustawy nowelizującej wynika, iż pracownicy, którzy w dniu wejścia w życie ustawy nowelizującej są objęci ochroną stosunku pracy wynikającą z art. 39 k.p., lub osoby, które byłyby objęte taką ochroną, jeżeli w tym dniu pozostawałyby w stosunku pracy, korzystają z ochrony przedemerytalnej od dnia wejścia w życie rzeczonej ustawy do osiągnięcia wieku emerytalnego zgodnie z dotychczasowymi przepisami.

Przepis art. 29 ustawy nowelizującej zastosowanie ma do pracowników oraz osób niebędących pracownikami, którzy w dniu wejścia w życie ustawy nowelizującej nie będą objęci ochroną stosunku pracy wynikającą z art. 39 k.p., ale osiągną wiek emerytalny wynoszący dla kobiet 60 lat i dla mężczyzn 65 lat przed upływem 4 lat od dnia wejścia w życie ustawy. Korzystać oni będą z ochrony przedemerytalnej przez okres 4 lat, licząc od dnia wejścia w życie ustawy nowelizującej. Ochrona będzie miała także zastosowanie, w przypadku gdy okres 4 lat kończy się po osiągnięciu wieku 60 lat przez kobiety i wieku 65 lat przez mężczyzn.

W stanach faktycznych, do których zastosowanie mają art. 28 oraz art. 29 ustawy nowelizującej, ochrona przedemerytalna nie zakończy się z chwilą osiągnięci obniżonego wieku emerytalnego. Uprawnieni, co do zasady, korzystać będą z niej również przez pewien okres czasu po uzyskaniu obniżonego wieku emerytalnego.

Przepis art. 28 ustawy nowelizującej przewiduje bowiem rozciągnięcie ochrony przedemerytalnej do dnia osiągnięcia wieku emerytalnego określonego ustawą o emeryturach i rentach, w brzmieniu nadanym ustawą z 2012 r. Następuje zatem przedłużenie ochrony emerytalnej również na okres od uzyskania obniżonego wieku emerytalnego do osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego.

Warunkiem zastosowania art. 29 ustaw nowelizującej jest osiągnięcie wieku emerytalnego wynoszącego dla kobiet 60 lat i dla mężczyzn 65 lat przed upływem 4 lat od dnia wejścia w życie ustawy. Jednakże jedynie w kilku przypadkach, do których będzie miał zastosowanie ten przepis, okres zakończenia ochrony z art. 39 k.p. pokrywać się będzie z datą osiągnięcia 60 roku życia w przypadku kobiet i 65 roku życia w przypadku mężczyzn. Chodzi o kobiety, które 56 urodziny obchodzić będą w dniu 1 października 2017 r., oraz o mężczyzn, którzy obchodzić będą w tym dniu 61 urodziny. W większości wypadków taka zależność nie będzie miała miejsca i okres korzystania z ochrony przedemerytalnej obejmować również będzie okres po osiągnięciu obniżonego wieku emerytalnego.

Zakończenie ochrony przedemerytalnej z momentem osiągnięcia obniżonego wieku emerytalnego

Powyższe prowadzi do wniosku, iż ochrona przedemerytalna przysługiwać będzie do ukończenia przez kobietę 60 lat, a przez mężczyznę 65 lat, w stanach faktycznych, do których nie będą miały zastosowania art. 28 i art. 29 ustawy nowelizującej. Chodzi o osoby, które w dniu wejścia w życie nowych przepisów nie będą korzystać z ochrony przewidzianej w art. 39 k.p. i równocześnie nie osiągną wieku emerytalnego wynoszącego dla kobiet 60 lat i dla mężczyzn 65 lat przed upływem 4 lat od dnia wejścia w życie ustawy nowelizującej.

Radca Prawny

Dominika Zarzycka-Dudek

dzarzycka.dudek@pckp.pl

 

Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta

ekspert@pckp.pl