Stan faktyczny

W dniu 25 stycznia 2013 roku w pozwanej spółce odbywało się pożegnanie pracowników, którzy odchodzili z pracy. Jeden z odchodzących pracowników zwrócił się do dyrekcji z prośbą o wyrażenie zgody na zorganizowanie po godzinach pracy poczęstunku w pomieszczeniu socjalnym. Pracownik poinformował, iż zamierza gości poczęstować ciastem oraz niewielką ilością alkoholu. Dyrektor wyraził zgodę na taką formę pożegnania. W czasie rzeczonego spotkania powódki wypiły niewielką ilość alkoholu. Policja, która została zawiadomiona o libacji alkoholowej na terenie pozwanej spółki, poddała uczestników spotkania pożegnalnego badaniu na obecność alkoholu w organizmie. U powódek stwierdzono obecność alkoholu w wydychanym powietrzu. Żadna z osób uczestniczących w spotkaniu nie znajdowała się w stanie nietrzeźwości.

§ 16 regulaminu pracy obowiązującego w spółce zabrania wstępu i przebywania na terenie zakładu pracy pracownikom znajdującym się w stanie po użyciu alkoholu. W dniu 28 stycznia 2013 roku pozwana rozwiązała z powódkami stosunek pracy w trybie art. 52 § 1 pkt 1 kodeksu pracy w związku z § 16 pkt 1 regulaminu pracy, z uwagi na ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych w dniu 25 stycznia 2013 roku polegające "na przebywaniu w miejscu pracy po godzinach pracy i spożywaniu alkoholu na terenie zakładu pracy po godzinach zakończenia pracy do czasu interwencji policji".

Stanowisko sądu pierwszej i drugiej instancji

Sąd Rejonowy przywrócił powódki do pracy w pozwanej spółce na poprzednie warunki pracy i płacy. W ocenie sądu rozwiązanie z powódkami umów o pracę bez wypowiedzenia było nieuzasadnione. Nie dopuściły się one bowiem ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych.

Stanowiska sądu pierwszej instancji nie podzielił sąd okręgowy. Zauważył on, iż powódki znały regulamin pracy i umyślnie oraz świadomie naruszyły w sposób ciężki jego zasady. W ocenie sądu okręgowego koniecznym warunkiem zastosowania art. 52 § 1 pkt 1 kodeksu pracy, oprócz bezprawności zachowania, jest stosunek psychiczny sprawcy do skutków swojego postępowania, określony wolą i możliwością przewidywania tj. świadomością.

Stanowisko Sądu Najwyższego

Sąd Najwyższy nie podzielił restrykcyjnej oceny zachowania powódek dokonanej przez sąd okręgowy. W ocenie Sądu Najwyższego statuowany przez regulamin pozwanej spółki zakaz wnoszenia i spożywania alkoholu w miejscu pracy wynika z potrzeb pracodawcy zobowiązanego do zapewnienia niezakłóconego procesu pracy w bezpiecznych i higienicznych warunkach zatrudnienia, a także spokoju i porządku w miejscu pracy (art. 94 pkt 2 i 4 kodeksu pracy). Nie wyklucza to jednak możliwości udostępniania pracownikom pomieszczeń zakładowych w celu organizowania imprez okolicznościowych, w tym spotkań pożegnalnych pracowników. W związku z powyższym Sąd Najwyższy uznał, iż „udział pracowników w prywatnym spotkaniu okolicznościowym lub pożegnalnym innych pracowników zorganizowanym za zgodą pracodawcy po godzinach pracy oraz po godzinach funkcjonowania zakładu pracy w wydzielonej części (pomieszczeniu socjalnym) siedziby pracodawcy, połączony ze spożywaniem za przyzwoleniem pracodawcy niewielkich ilości alkoholu, nie stanowi ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych (art. 52 § 1 pkt 1 kodeksu pracy), chyba że doszło do naruszenia porządku i spokoju w miejscu pracy lub porządku publicznego”.

Ocena wyroku

Wyrok Sądu Najwyższego ma duże znaczenie praktyczne. Bardzo często pracownicy po godzinach pracy organizują, za zgodą i wiedzą pracodawcy, na terenie zakładu pracy imprezy prywatne, w trakcie których spożywają alkohol.

Z wyroku wynika, iż spożywanie w czasie takiej imprezy alkoholu w niewielkich ilościach nie może stanowić podstawy do rozwiązania z pracownikiem stosunku pracy z uwagi na ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych. Natomiast trzeba jednak pamiętać, że w przypadku gdy zachowanie pracownika naruszałoby porządek i spokój w miejscu pracy lub porządek publiczny, pracodawca może rozwiązać z pracownikiem stosunek pracy w trybie art. 52 § 1 pkt 1 kodeksu pracy.