
Kwestia zwolnienia od pracy przysługującego krwiodawcy nie powinna budzić tak licznych kontrowersji, jak to ma miejsce obecnie. W praktyce jednak pracodawcy coraz częściej próbują kontrolować zasadność udzielonego pracownikowi zwolnienia w tym trybie.
Regulacja prawna zwolnienia przysługującego krwiodawcy wynika z rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dz. U. Nr 60, poz. 281 ze zmianami oraz z 2011 r. Nr 210, poz. 1253). W świetle § 12 wskazanego rozporządzenia pracodawca jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika będącego krwiodawcą na czas oznaczony przez stację krwiodawstwa w celu oddania krwi, jak również pracodawca jest również obowiązany zwolnić od pracy pracownika będącego krwiodawcą na czas niezbędny do przeprowadzenia zaleconych przez stację krwiodawstwa okresowych badań lekarskich, jeżeli nie mogą one być wykonane w czasie wolnym od pracy.
Odnosząc się do funkcjonowania w praktyce wskazanego zwolnienia zwrócić uwagę należy na § 2 ust. 1 wskazanego rozporządzenia, zgodnie z którym pracownik powinien uprzedzić pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności w pracy, jeżeli przyczyna tej nieobecności jest z góry wiadoma lub możliwa do przewidzenia. Wielu pracowników podchodzi natomiast do wskazanego zwolnienia jako do przyczyny usprawiedliwiającej nieobecność w pracy, która już się wydarzyła. W obowiązujących przepisach trudno znaleźć uzasadnienie dla takiego poglądu. Należy zatem uznać, że pracownik powinien dochować wymaganej w danej sytuacji staranności i uprzedzić pracodawcę o przewidywanym terminie nieobecności w pracy.
Za czas zwolnienia od pracy na czas oznaczony przez stację krwiodawstwa w celu oddania krwi pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia ustalonego w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 297 Kodeksu pracy.
Obowiązkiem pracownika korzystającego z przedmiotowego zwolnienia jest również właściwe udokumentowania tytułu prawnego zobowiązującego pracodawcę do udzielenia mu zwolnienia. Oddanie krwi lub przeprowadzenie badań lekarskich pracownik powinien bowiem udokumentować przedstawiając pracodawcy stosowne zaświadczenie wydane przez stację krwiodawstwa. Zaświadczenie wydane pracownikowi przez stację krwiodawstwa powinno określać czas, na który pracownikowi przyznano zwolnienie od pracy w związku z oddaniem krwi, przy czym w przypadku zwolnienia związanego z oddaniem krwi dopuszczalne jest wydanie przez stację zaświadczenia o zwolnieniu na cały dzień lub jego część, a pracodawca jest w tej sytuacji związany oceną dokonaną przez stację krwiodawstwa.
Jeśli chodzi o właściwe udzielania pracownikowi będącemu krwiodawcą zwolnienia, o którym mowa powyżej, ważna jest znajomość regulacji prawnych wynikających z załącznik nr 2 do rozporządzenia z 18 kwietnia 2005 r. w sprawie warunków pobierania krwi od kandydatów na dawców krwi i dawców krwi (Dz. U nr 79, poz. 691 ze zm.). Wskazany akt prawny kierując się względami zdrowotnymi określa częstotliwość oddawania krwi przez dawcę. W świetle wskazanego przepisu oddawanie krwi nie powinno mieć miejsca częściej niż 6 razy w roku w przypadku mężczyzn i nie częściej niż 4 razy w roku w przypadku kobiet. Ponadto przerwa pomiędzy poszczególnymi pobraniami krwi nie powinna być krótsza niż 8 tygodni. Pomimo że wskazanym akt prawny nie określa praw i obowiązków stron stosunku pracy, pracodawca, który stwierdzi korzystanie przez pracownika ze zwolnień z naruszeniem wskazanych powyżej reguł, tj. częściej niż to wskazano powyżej, może je skutecznie zakwestionować.
Aktualna Promocja: