Przesłanki zawarcia umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy

Z dyspozycji art. 101² § 1 k.p. wynika, iż umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy winna zostać zawarta z pracownikiem mającym dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Tym samym krąg osób, z którymi pracodawca może zawrzeć rzeczoną umowę, jest ograniczony do określonej kategorii pracowników. Przy czym ustawodawca scharakteryzował ich nie poprzez wskazanie pełnionych przez nich funkcji lub stanowisk, lecz poprzez odwołanie się do rodzaju informacji do których pracownicy ci mają dostęp. Informacje te powinny być szczególnie ważne dla pracodawcy, a ich ujawnienie może narazić go na szkodę.

Informacje szczególnie ważne

Ustawodawca nie definiuje pojęcia „informacje szczególnie ważne”. O tym, czy informacje, do których dostęp ma pracownik, są szczególnie ważne, decyduje subiektywna ocena pracodawcy (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2001 r., sygn. akt I PKN 402/00). Dokonując oceny tych informacji pracodawca powinien mieć na względzie m.in. zakres i rodzaj informacji, do których dostęp ma pracownik, wagę tych informacji, ich treść.

Ustalając, czym są szczególnie ważne informacje, odwołać się należy do pojęcia tajemnicy przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 11 ust. 4 ustawy  z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. z 2003 r., nr 153, poz. 1503 z późn. zm.). Z przepisu tego wynika, iż poprzez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumieć należy nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności. Inaczej mówiąc, za tajemnice przedsiębiorstwa, a zarazem informacje szczególnie ważne uznać należy informacje, które kumulatywnie spełniają następujące warunki: są nieujawnione do wiadomości publicznej, posiadają określoną wartość gospodarczą, w stosunku do nich przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.

Równocześnie pamiętać należy, iż zakres szczególnie ważnych informacji, do których dostęp uzasadnia zawarcie z pracownikiem umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy, nie może być określony zbyt szeroko. Nie mogą zostać nim objęte informacje, które mogą zostać uzyskane w zwykłej i dozwolonej drodze. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 5 września 2001 r. wyjaśnił bowiem, iż „nie ulega wątpliwości, że zakresem tajemnicy nie mogą być objęte informacje powszechnie znane lub takie, o których treści każdy nimi zainteresowany może się legalnie dowiedzieć. Jak trafnie stwierdził Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 3 października 2000 r., I CKN 304/00 (OSNC 2001, nr 4, poz. 59), informacja nieujawniona do wiadomości publicznej traci ochronę prawną, gdy każdy przedsiębiorca (konkurent) dowiedzieć się o niej może drogą zwykłą i dozwoloną, a więc np. gdy pewna wiadomość jest przedstawiana w pismach fachowych lub gdy z towaru wystawionego na widok publiczny każdy fachowiec poznać może, jaką metodę produkcji zastosowano.” (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 września 2001 r., sygn. akt I CKN 1159/00).

Narażenie na szkodę

Ustawodawca podkreśla wagę informacji, do których ma mieć dostęp pracownik, z którym ma zostać zawarta umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy, zastrzegając, iż ich ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Ich ujawnienie nie musi zatem mieć skutku w postaci szkody. Wystarczy, aby w wyniku ujawnienia tych informacji przez pracownika pracodawca mógł zostać narażony na powstanie szkody.

Radca Prawny

Dominika Zarzycka-Dudek

dzarzycka.dudek@pckp.pl

 

Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta

ekspert@pckp.pl