Pracownik będący kierowcą wyrządził nam szkodę polegającą na zniszczeniu lusterka w samochodzie służbowym, który użytkował. Wynagrodzenie pracownika ustalone jest w kwocie 1317 zł, a pracownik nie wyraża zgody na potrącenie kosztów zakupu nowego lusterka z jego wynagrodzenia. Oprócz wynagrodzenia pracownik otrzymuje diety z tytułu odbywanych regularnie podróży służbowych. Czy można w tej sytuacji dokonać potrącenia z diet przysługujących pracownikowi, czy też konieczne jest uzyskanie jego zgody na dokonanie potrącenia?

Świadczenia przysługujące pracownikowi na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową nie są elementem wynagrodzenia za pracę, lecz wynikają z poniesionych przez pracownika kosztów podróży. Zatem szukając odpowiedzi na postawione powyżej pytanie nie możemy odwoływać się do regulacji zawartej w art. 87 i nast. Kodeksu pracy, bowiem przywołane przepisy regulują wyłącznie problematykę dokonywania potrąceń z wynagrodzenia za pracę (przy czym pojęcie wynagrodzenia jest interpretowane szeroko, lecz zawsze dla uznania określonego świadczenia za element wynagrodzenia konieczne jest wykazanie jego związku z wykonaną pracą). Analizując kwestię dopuszczalności potrącenia przez pracodawcę wierzytelności wzajemnej z przysługujących pracownikowi świadczeń z tytułu podróży służbowej należy zatem zastosować w oparciu o art., 300 Kodeksu pracy, zgodnie z którym w sprawach nie unormowanych przepisami prawa pracy do stosunku pracy stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy, przepisy art. 498 i nast. Kodeksu cywilnego. I tak zgodnie z art. 498 gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Jednak art. 505 pkt 1 Kodeksu cywilnego wyłącza możliwość umorzenia wierzytelności poprzez potrącenie w odniesieniu do wierzytelności nie ulegających zajęciu, a zgodnie z art. 831 § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania cywilnego nie podlegają egzekucji sumy i świadczenia w naturze wyasygnowane na pokrycie wydatków lub wyjazdów w sprawach służbowych. Ponadto zgodnie z art. 505 pkt 4 Kodeksu cywilnego umorzenie poprzez potrącenie jest również niedopuszczalne w odniesieniu do wierzytelności wynikających z czynów niedozwolonych, a taki charakter ma ewentualne zobowiązanie pracownika do naprawienia szkody związanej ze zniszczeniem lusterka. Biorąc pod uwagę powyższe działanie pracodawcy polegające na potrąceniu z należnych pracownikowi diet kosztów uszkodzonego lusterka nie znajduje uzasadnienia w obowiązujących przepisach prawa.