W minionych latach (2013-2015) podatnicy, którzy nie dokonali płatności za faktury w terminie 60 dni od daty ich wymagalności, byli zobowiązani do wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów wartości takich zobowiązań. Przepisy w tym zakresie nie przyniosły jednak zamierzonego rozwiązania.

Według projektowanych przepisów wprowadzana zmiana miałaby dotyczyć konieczności dokonywania korekty w podatku dochodowym w razie nieuregulowania płatności za fakturę co do zasady w terminie 120 dni, liczonych od określonego w niej terminu płatności (krótsze terminy miałyby być przewidziane dla dużych przedsiębiorców i podmiotów publicznych). Nowością jest jednak to, że korekty dokonywałby zarówno dłużnik jak i wierzyciel. Należy jednak zwrócić uwagę, że po stronie dłużnika powstanie obowiązek dokonania korekty, zaś po stronie wierzyciela prawo, z którego będzie mógł zrobić użytek lub nie. W takiej sytuacji dłużnik, który nie zapłaciłby za swoją kosztową fakturę w terminie określonym w projektowanej ustawie, musiałby jej wartość doliczyć do swojego przychodu. Wierzyciel natomiast (wystawca faktury) odliczyłby taką wartość od podstawy opodatkowania. Oczywiście dla zastosowania nowych regulacji wierzyciel i dłużnik muszą być podatnikami podatku dochodowego, jak również nie mogą być w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji.

Zdaniem ekspertów proponowana zmiana może okazać się bardziej skuteczna niż ta, która była stosowana w latach 2013-2015. Założenia nowelizacji pozwalają porównywać ją do mechanizmu wykorzystywanego skutecznie od kilku lat w podatku VAT, tzw. ulgi na złe długi.

Warto jednak zwrócić uwagę na podstawową przyczynę powstawania zadłużeń i tak zwanych zatorów płatniczych. Bardzo często jest nią prozaiczny brak dostatecznych środków na regulowanie swoich zobowiązań. Problem ten dotyczy najczęściej najmniejszych przedsiębiorców. Czy w tej sytuacji wprowadzanie zmian podatkowych i dodatkowych obostrzeń przyniesie realną zmianę w tym zakresie?