Rodzaj i wysokość pobieranego podatku uzależniona jest od dwóch okoliczności. Po pierwsze, istotne znaczenie ma to, czy wypłata jest dokonywana na rzecz osoby będącej pracownikiem pracodawcy, czy też na rzecz osoby świadczącej pracę w umowy zlecenia lub umowy o dzieło. Po drugie, znaczenie ma również wysokość wynagrodzenia wynikającego z umowy zawartej pomiędzy zlecającym a wykonującym pracę. Jak wskazał ustawodawca w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli wypłata jest dokonywana na rzecz osoby nie będącej pracownikiem pracodawcy, a wysokość wynagrodzenia wynikającego z umowy nie przekracza 200,00 zł, płatnik od stawianej do dyspozycji wykonawcy kwoty ma obowiązek pobrać zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości stanowiącej 18 procent przychodu. Podkreślenia wymaga, że kwota należnego wynagrodzenia musi wynikać z umowy, nie zaś z innych uregulowań (np. zarządzeń, uchwał). Pamiętać ponadto należy, iż przychodów, od których płatnik pobrał podatek ryczałtowy, nie łączy się z innymi przychodami.

Jeżeli od dokonanej wypłaty pracodawca odprowadził składki do ZUS, po zakończeniu roku płatnik powinien poinformować pracownika o wysokości pobranych i odprowadzonych do ZUS składek, gdyż stanowią one podstawę do pomniejszenia dochodu i podatku podatnika w momencie składania zeznania rocznego.