Nowe zadania

Na mocy ustawy z dnia 22 lipca 2016 roku o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 roku, poz. 1265), zwanej dalej ustawą nowelizującą, zadania PIP zostały rozszerzone o kontrolę wypłacania wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 10 października 2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (t.j. Dz. U. z 2015 roku, poz. 2008 z późn. zm.). Inaczej mówiąc, PIP będzie również uprawniona do kontrolowania, czy osoby świadczące pracę na podstawie umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której na mocy art. 750 k.c. zastosowanie mają przepisy o umowie zlecenia, otrzymują wynagrodzenie w wysokości wynikającej z przepisów o  minimalnej stawce godzinowej.

Rozszerzenie podmiotowego zakresu kontroli

Dotychczas kontroli PIP podlegali:

• pracodawcy - a w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz kontroli legalności zatrudnienia także niebędący pracodawcami przedsiębiorcy
  i inne jednostki organizacyjne - na rzecz których jest świadczona praca przez osoby fizyczne, w tym przez osoby wykonujące na własny rachunek działalność gospodarczą, bez względu na podstawę świadczenia tej pracy,
• podmioty świadczące usługi pośrednictwa pracy, doradztwa personalnego, poradnictwa zawodowego oraz pracy tymczasowej - w zakresie prowadzenia przez te podmioty działalności zgodnie z przepisami prawa,
• podmioty, świadczące usługi pośrednictwa pracy, nie podlegające obowiązkowi wpisu do rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia - w zakresie przestrzegania warunków określonych w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz. U. z 2016 roku, poz. 645),
• pracodawcy delegujący pracowników na terytorium RP - w zakresie określonym w ustawie z dnia 10 czerwca 2016 roku o delegowaniu pracowników w u ramach świadczenia usług (Dz. U. z 2016 roku, poz. 868).

Od 1 stycznia 2017 roku kontroli PIP podlegać będą także przedsiębiorcy albo inne jednostki organizacyjne, na rzecz których w ramach prowadzonej przez te podmioty działalności jest wykonywane zlecenie lub są świadczone usługi przez przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi, w zakresie wypłacania takim osobom wynagrodzenia w wysokości wynikającej z przepisów o minimalnej stawce godzinowej.

Egzekwowanie minimalnej stawki godzinowej

Na mocy ustawy nowelizującej organy PIP zyskają uprawnienie do kierowania, na podstawie ustaleń dokonanych w toku kontroli, wystąpień lub poleceń w sprawie wypłacenia wynagrodzenia w wysokości wynikającej z przepisów o minimalnej stawki godzinowej. Wystąpienia winny zawierać wnioski pokontrolne i wskazanie ich podstawy prawnej. Natomiast polecenia są wydawane w formie ustnej.

Podsumowanie

W wyniku zmian dokonanych ustawą nowelizującą PIP została wyposażona w mechanizmy pozwalające na egzekwowanie przestrzegania przepisów o minimalnej stawce godzinowej. Inspektorzy PIP zyskają bowiem uprawnienie do kontrolowania zgodność z przepisami prawa wysokości wynagrodzenia otrzymywanego przez osoby świadczące pracę na podstawie umowy zlecenia lub umowy o świadczeni usług, do której na podstawie art. 750 k.c. zastosowanie mają przepisy o umowie zlecenia, oraz - w przypadku stwierdzenia naruszenia tych przepisów - do wyciągania stosowych konsekwencji prawnych. Zastanowić się jednak należy, czy przyznane PIP środki są wystarczające do zapewnienia stosowania przepisów o minimalnej stawce godzinowej.