Przepis art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy zwalnia z podatku dochodowego wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymywanych za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy oraz za czas urlopu szkoleniowego.

W celu ustalenia zakresu zwolnienia niezbędna jest analiza przepisów Kodeksu pracy określających zasady podnoszenia przez pracowników kwalifikacji zawodowych.

Art. 103¹ § 1 k.p. podnoszenie kwalifikacji zawodowych definiuje jako zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą.

Pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe przysługuje prawo do urlopu szkoleniowego oraz zwolnienie z całości lub części dnia pracy, na czas niezbędny, aby punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania. Przy czym za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia (art. 103¹ § 2, 3 k.p.).

Ponadto zgodnie z dyspozycją art. 103³ k.p. pracodawca może przyznać pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe dodatkowe świadczenia, w szczególności pokryć opłaty za kształcenie, przejazd, podręczniki i zakwaterowanie. Katalog świadczeń dodatkowych ma charakter otwarty i pracodawca może przyznać pracownikowi również inne świadczenia oprócz wymienionych w przepisie. Na pracodawcy nie ciąży ustawowy obowiązek przyznania pracownikowi dodatkowych świadczeń. Ich przyznanie uzależnione jest jedynie od woli pracodawcy.

Od podnoszenia kwalifikacji zawodowych w rozumieniu art. 103¹ § 1 k.p. odróżnić należy sytuację kiedy pracownik samodzielnie, bez zgody i inicjatywy pracodawcy, zdobywa lub uzupełnia wiedzę i umiejętności. Jest on wtedy uprawniony tylko do zwolnienia z całości lub części dnia pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia oraz do urlopu bezpłatnego. Ich wymiar ustalany jest w porozumieniu zawieranym między pracodawcą i pracownikiem (art. 103⁶ k.p.).

Ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy korzysta jedynie wartość dodatkowych świadczeń pracodawcy na rzecz pracownika podnoszącego kwalifikacje zawodowe. Nie korzysta z niego natomiast wartość wynagrodzenia otrzymywanego za czas zwolnienia od pracy oraz urlopu szkoleniowego.

W przypadku gdy pracownikowi uzupełniającemu wiedzę i kwalifikacje z własnej inicjatywy zostaną przyznane od pracodawcy świadczenia, nie korzystają one również ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych. Jednakże w przypadku gdy po rozpoczęciu przez pracownika z własnej inicjatywy nauki pracodawca wyrazi zgodę na podnoszenie kwalifikacji i zacznie wspierać finansowo pracownika, świadczenie korzystać będzie ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy. Pogląd ten podzielił Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 12 stycznia 2013 r., nr ILPB2/415-1007/11-3/AJ. W jego ocenie „ponoszony przez pracodawcę koszt opłaty za studia, odbywane z inicjatywy pracownika (na które pracodawca wyraził zgodę) przy jednoczesnym związku zdobywanej wiedzy czy umiejętności z zakresem obowiązków pracownika (aktualnych jak również w przyszłości) korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji pracodawca jako płatnik nie powinien odprowadzać zaliczki na podatek dochodowy.”.

Radca Prawny

Dominika Zarzycka-Dudek

dzarzycka.dudek@pckp.pl

 

Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta

ekspert@pckp.pl