Usprawiedliwienie nieobecności w pracy należy do podstawowych obowiązków pracownika, a jego niedopełnienie może skutkować dla pracownika przykrymi konsekwencjami.
Kwestię usprawiedliwiania nieobecności pracownika w pracy reguluje przede wszystkim rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy. Zgodnie z § 1 wskazanego rozporządzenia przyczynami usprawiedliwiającymi nieobecność pracownika w pracy są zdarzenia i okoliczności określone przepisami prawa, które uniemożliwiają stawienie się pracownika do pracy i jej świadczenie, a także inne okoliczności wskazane przez pracownika i uznane przez pracodawcę za usprawiedliwiające nieobecność w pracy.