Osoba prowadząca pozarolniczą działalność podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Od 1 stycznia 2013 r. zmianie uległy przepisy art. 7 i 10 ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.). Od tej daty alumni seminarium duchownego, nowicjusze, postulanci, junioryści i ich odpowiednicy przed ukończeniem 25 roku życia podlegający tym ubezpieczeniom dobrowolnie z kodem tytułu rozpoczynającym się 1040 są zobowiązani złożyć:

Na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm.).

Na podstawie art. 109 ustawy z dnia 27 sierpnia 2008 o świadczeniu opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164 poz. 1027 z póź. zm.).

Zgodnie z art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998r. za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się miedzy innymi twórcę i artystę. W tym samym przepisie wymienia się również osoby prowadzące działalność gospodarczą na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej oraz wykonywanie działalności twórczej i artystycznej stanowi odrębny tytuł do podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu. Twórcy i artyści prowadzą działalność na podstawie decyzji Komisji do Spraw Zaopatrzenia Emerytalnego Twórców, działającej przy właściwym ministrze do spraw kultury.

Prezes Głównego Urzędu Statystycznego w komunikacie z dnia 11 lutego 2013 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w czwartym kwartale 2012 r. (M.P. poz. 88) ogłosił, że przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale 2012 r. wyniosło 3690,30 zł.

Zgodnie z art. 83 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008r. nr 164 poz. 1027 z póź zm.)

Zgodnie z art. 9 ust. 2b ustawy z 13 października 1998 o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2009r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) osoba wykonująca pracę nakładczą i prowadząca jednocześnie pozarolniczą działalność na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu tej działalności, jeżeli z tytułu wykonywania pracy nakładczej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest niższa od obowiązującej tę osobę najniższej podstawy wymiaru składka dla osób prowadzących pozarolniczą działalności.

Płatnik składek jest zobowiązany do 31 marca danego roku kalendarzowego za poprzedni rok kalendarzowy do złożenia druku ZUS ZSWA, w którym zgłasza dane pracownika wykonującego prace w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze w tym roku, jak nazwisko i imię, data urodzenia, numer PESEL, okres wykonywania pracy w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2011 r. (I UK 179/11) przeliczenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy „na okres miesiąca” (warunkujące podleganie również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów) odnosi się do podstawy wymiaru składek z okresu krótszego niż miesiąc, jeżeli po przeliczeniu podstawa ta jest niższa od minimalnego wynagrodzenia (art. 9 ust. 1a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, jednolity tekst: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.).